Tăng cường kết nối trong khuôn khổ Hiệp hội Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới: Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam chính thức thiết lập hợp tác song phương với Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Kazakhstan và Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Kyrgystan

Tại Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Kazakhstan (NAS RK), GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch VAST và GS.VS. Murat Zhurinovich Zhurinov, Chủ tịch đoàn Chủ tịch NAS RK đã đồng chủ trì buổi làm việc song phương VAST-NAS RK với sự tham gia VS. Zharmenov Abdurasul Aladashevich, Phó Chủ tịch thứ nhất đoàn Chủ tịch NAS RK, VS. Beisembetov Iskander Kalybekovich, Phó Chủ tịch đoàn Chủ tịch NAS RK, Ban cố vấn khoa học và Lãnh đạo một số đơn vị chuyên ngành của NAS RK. NAS RK đã cập nhật những kết quả nổi bật trong nghiên cứu tại NAS RK, đặc biệt trong lĩnh vực hóa học – xúc tác và nghiên cứu chế biến khoáng sản – hai hướng nghiên cứu thế mạnh của NAS RK, phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước Kazakhstan. Phát biểu tại buổi lễ, bên cạnh việc chia sẻ nền tảng nghiên cứu tại VAST, GS.VS. Châu Văn Minh đã nhấn mạnh vai trò của hợp tác quốc tế trong việc thúc đẩy nghiên cứu và phát triển công nghệ, đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm và hình thức hợp tác hiện VAST đang triển khai với Viện Hàn lâm Khoa học Nga và Belarus – là các thành viên trong Hiệp hội các Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (IAAS) cũng như nhiều Viện Hàn lâm trên thế giới như Viện Hàn lâm Khoa học Áo, Viện Hàn lâm Khoa học Pháp, Viện Hàn lâm Khoa học Bulgaria, Viện Hàn lâm Khoa học Hungaria, Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan,… có thể làm nền tảng cho sự phát triển hợp tác giữa VAST và NAS RK. Trong buổi tọa đàm, VAST và NAS RK cũng chia sẻ thông tin về cơ cấu tổ chức hàn lâm mỗi bên, kinh nghiệm trong quá trình đổi mới tổ chức, tái cấu trúc các đơn vị nghiên cứu, định hướng nghiên cứu, nhằm tạo đột phá để giữ vững vai trò đơn vị nghiên cứu hàng đầu của mỗi quốc gia.

Tọa đàm song phương VAST-NAS RK do GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch VAST và GS.VS. Murat Zhurinovich Zhurinov, Chủ tịch đoàn Chủ tịch NASRK đồng chủ trì

Trên cơ sở thảo luận phương hướng và lĩnh vực hợp tác, GS.VS. Châu Văn Minh và GS.VS. Murat Zhurinovich Zhurinov đã thông qua nội dung và ký kết Thỏa thuận hợp tác khoa học giữa hai Viện Hàn lâm quốc gia Việt Nam và Kazakhstan. Thỏa thuận này đặt nền tảng cho các chương trình nghiên cứu chung, tổ chức hội thảo khoa học, trao đổi thông tin khoa học và hợp tác đào tạo, phát triển đội ngũ nhà khoa học trẻ. Trên cơ sở Thỏa thuận, VAST và NAS RK sẽ trao đổi, xây dựng lộ trình triển khai các dự án trong những lĩnh vực thế mạnh của hai bên; tạo điều kiện thuận lợi để các nhà khoa học trẻ từ hai nước tham gia các chương trình trao đổi và nghiên cứu, qua đó không chỉ phát triển nguồn lực khoa học mà còn thúc đẩy các công trình nghiên cứu có ý nghĩa khoa học và thực tiễn; đặc biệt phát huy những hướng nghiên cứu thế mạnh của mỗi bên như lĩnh vực địa chất, khai khoáng thế mạnh của NAS KR hay lĩnh vực khoa học vật liệu, hóa dược là thế mạnh của VAST. Chủ tịch NAS RK, GS.VS. Murat Zhurinovich Zhurinov, nhấn mạnh rằng thỏa thuận này sẽ là tiền đề để kết nối sâu rộng hơn giữa các nhà khoa học Việt Nam và Kazakhstan, trong bối cảnh hai Viện Hàn lâm đều là thành viên tích cực của IAAS.

GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch VAST và GS.VS. Murat Zhurinovich Zhurinov, Chủ tịch đoàn Chủ tịch NAS RK ký kết Thỏa thuận hợp tác VAST-NAS RK giai đoạn 2024-2029

Sau lễ ký kết, đoàn VAST đã tới làm việc với Viện nhiên liệu, xúc tác và điện hóa và Trung tâm Quốc gia về xử lý tổng hợp khoáng sản Kazakhstan trực thuộc NAS RK để tìm hiểu cụ thể về nghiên cứu hóa dầu, chất xúc tác cũng như quy trình nghiên cứu làm giàu khoáng sản quy mô phòng thí nghiệm và bán công nghiệp tại đây; học hỏi chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu và thảo luận nội dung có thể hợp tác trong thời gian tới.

Trao đổi nội dung hợp tác và kinh nghiệm triển khai hoạt động nghiên cứu hóa học, vật liệu xúc tác và khai khoáng tại các đơn vị trực thuộc NAS RK

Đoàn VAST thăm và làm việc tại Viện Vật lý hạt nhân Kazakhsta

Cũng trong thời gian công tác tại Kazakhstan, đoàn Viện Hàn lâm đã có buổi làm việc với Viện Năng lượng nguyên tử (INP) trực thuộc Bộ năng lượng Kazakhstan. Tương tự như VAST, INP hiện là đại diện quốc gia của Kazakhstan trong Viện Liên hiệp nghiên cứu hạt nhân (JINR) – một thành viên của IAAS. Kazakhstan hiện là một trong những thành viên tích cực tại JINR, với nhóm nghiên cứu lên tới hàng trăm lượt trao đổi nhân sự mỗi năm. Hiện nay, JINR và INP đã phát triển phòng thí nghiệm chung trong lĩnh vực vật lý và năng lượng hạt nhân tại Kazakhstan, kết nối chặt chẽ với nhóm nghiên cứu quốc gia Kazakhstan tại JINR. Những kinh nghiệm hoạt động trong tổ chức quốc tế đa phương như JINR, phương thức kết nối nhóm nghiên cứu tại nước sở tại với nhóm nghiên cứu quốc gia tại JINR cũng như đào tạo nguồn nhân lực sẵn sàng cho việc Kazakhstan thông qua chương trình điện hạt nhân (nuclear power plant) gần đây được chia sẻ tại buổi làm việc là bài học tham khảo giá trị cho VAST trong việc tăng cường vai trò quốc gia và hoạt động nghiên cứu, đào tạo tại JINR, có thể đóng góp hữu ích trong việc nghiên cứu và ứng dụng năng lượng hạt nhân tại Việt Nam trong thời gian tới.

Tại Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Kyrgystan (NAS KR) trong phát biểu khai mạc, GS.VS. Abdrakhmatov Kanatbek Ermekovich, Chủ tịch NAS KR bày tỏ sự khâm phục trước những bước tiến đổi mới của Việt Nam cũng như tin tưởng với nền tảng đổi mới này, nền khoa học Việt Nam sẽ có nhiều thành tựu đáng học hỏi. GS.VS. Abdrakhmatov Kanatbek Ermekovich trân trọng trước chuyến thăm của đoàn VAST và đánh giá cao mối quan hệ hợp tác tiềm năng giữa hai Viện Hàn lâm; NAS KR hiện đang hợp tác với 18 Viện Hàn lâm trên thế giới và rất mong muốn được mở rộng hợp tác, để cập nhật những hướng nghiên cứu mới trên thế giới trên cơ sở bình đẳng, khai thác thế mạnh lẫn nhau. Trong tọa đàm, GS.VS. Abdrakhmatov Kanatbek Ermekovich, Chủ tịch NAS KR và GS.VS. Arabaev Cholponkul Isaevich, Phó Chủ tịch NAS KR đã bày tỏ mong muốn bên cạnh việc có thể hợp tác nghiên cứu với VAST, lĩnh vực đào tạo là nội dung NAS KR quan tâm, trong bối cảnh NAS KR dự kiến triển khai đào tạo sau đại học từ năm 2025 và VAST đã có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực đào tạo cán bộ trẻ với mô hình trường Đại học trực thuộc như đã chia sẻ tại Phiên họp thứ 37 của IAAS. Trên cơ sở chúc mừng NAS KR nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập vào cuối tháng 10 vừa qua, GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch VAST cho rằng sự hợp tác của VAST và NAS KR sẽ là tiền đề để VAST tăng cường hợp tác song phương với các thành viên trong IAAS nói chung và với các đơn vị nghiên cứu và đào tạo trong khu vực Trung Á nói riêng.  Trên cơ sở sự thống nhất cao về chủ trương hợp tác, GS.VS. Châu Văn Minh và GS.VS. Abdrakhmatov Kanatbek Ermekovich đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác với nội dung chính là thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu chung, trao đổi khoa học, và kết nối giữa các nhà khoa học trẻ, đồng thời là bước khởi đầu cho những dự án hợp tác cụ thể trong tương lai. Sau thảo luận, lắng nghe ý kiến và làm việc với một số đơn vị của NAS KR, hai bên cũng xác định một số lĩnh vực có thể triển khai các dự án hợp tác song phương trong thời gian tới như hóa dược – hợp chất thiên nhiên; công nghệ sinh học và địa chất – địa chấn.

GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch VAST và GS.VS. Abdrakhmatov Kanatbek Ermekovich, Chủ tịch NAS KR ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2024-2029

Chụp hình lưu niệm với Ban Lãnh đạo NAS RK

Chuyến làm việc tại Kazakhstan và Kyrgyzstan đã làm phong phú thêm một năm hoạt động sôi nổi của VAST, đặc biệt trong khuôn khổ IAAS, với việc chính thức thiết lập hợp tác song phương với Viện Hàn lâm Khoa học Rumani vào tháng 8/2024; với Viện Hàn lâm Khoa học Mông Cổ vào tháng 9/2024 và hoạt động trao đổi khoa học và ký kết mới Thỏa thuận hợp tác với Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Belarus, Quỹ Nghiên cứu cơ bản Belarus cũng như triển khai chương trình nghiên cứu song phương với Viện Hàn lâm Khoa học Nga; phù hợp với định hướng gia tăng kết nối các thành viên đã được IAAS thông qua trong hai Phiên họp lần thứ 36 và 37 trong năm 2023 và 2024. Những hoạt động này một lần nữa khẳng định vai trò tích cực của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trong việc mở rộng quan hệ hợp tác khoa học quốc tế và kết nối với hệ thống các Viện Hàn lâm trên thế giới; thể hiện sự năng động và có trách nhiệm trong việc thúc đẩy kết nối giữa các tổ chức thành viên Hiệp hội các Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới, góp phần tăng cường mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và các quốc gia đối tác.

Cung cấp tin: TS. Lê Quỳnh Liên - Trưởng Ban Hợp tác quốc tế, VAST
Xử lý tin: Mai Lan