Phát hiện và mô tả loài mới cho khoa học từ Việt Nam

06/03/2023

Một loài ruồi mới cho khoa học, có tên là Cabamofa vietnamensis, đã được phát hiện và mô tả từ Vườn quốc gia Cúc Phương, tỉnh Ninh Bình, miền Bắc Việt Nam, đăng trong Tạp chí Zootaxa tháng 9 năm 2022. Mẫu vật thu được nằm trong trong Dự án được hỗ trợ bởi Bộ Nghiên cứu và Giáo dục liên bang Đức có tên là: “Phương pháp tiếp cận mới để phát hiện và xác định đa dạng sinh học ở Việt Nam - Innovative approaches to biodiversity discovery and characterization” (VIETBIO). Dự án VIETBIO là sự hợp tác giữa Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Berlin - Viện Khoa học Tiến hóa và Đa dạng sinh học Leibniz (MfN), Vườn Thực vật và Bảo tàng Thực vật, Đại học Freie Berlin (BGBM) và Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam (VNMN), Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật (IEBR), Viện Sinh thái học Miền Nam (SIE) - Viện Khoa học vật liệu ứng dụng (IAMS) và Viện Sinh học nhiệt đới (ITB) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST).

Loài mới cho khoa học được thu thập và mô tả bởi các nhà khoa học của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Berlin, Bộ sưu tập mẫu vật quốc gia Bavaria CHLB. Đức, cùng với các nhà côn trùng học Thụy Điển và Canada.

Giống Cabamofa, loài đầu tiên của giống là C. mira, được phát hiện từ Costa Rica (Jaschhof 2005), gần đây đã phát hiện ra loài thứ hai, C. orientalis, ở Thái Lan (Jaschhof & Ševčik 2019). Trong bài báo này, chúng tôi mô tả loài mới C. vietnamensis Jaschhof, 2022 từ Việt Nam. Laoif mô tảdựa trên mẫu vật một con đực duy nhất được thu thập bởi dự án VIETBIO (Phương pháp tiếp cận mới để phát hiện và xác định đa dạng sinh học ở Việt Nam). Đây là dự án nghiên cứu và nâng cao năng lực hợp tác song phương CHLB. Đức-Việt Nam tập trung vào việc phát triển và chuyển giao các phương pháp và công nghệ mới hướng tới một hệ thống giám sát đa dạng sinh học tích hợp cho Việt Nam (Duwe et al. 2022).

Việc phát hiện ra loài mới của giống Cabamofa là một sự kiện đặc biệt; trong số ba loài hiện được xếp vào giống này, chỉ có năm mẫu vật được biết đến trong các bộ sưu tập (Jaschhof & Ševčik 2019) trên thế giới. Chúng tôi dự đoán sẽ tìm thấy nhiều loài của giống Cabamofa hơn nữa ở khu vực phương Đông.

Hình ảnh loài mới cho khoa học Cabamofa vietnamensis Jaschhof, 2022
Cabamofa vietnamensis, 2022, mẫu holotype con đực. 1: Habitus, mặt bên (mẫu ngâm trong ethanol sau khi tách chiết DNA). 2: Cánh, mặt lưng, bỏ setae. 3: Gốc cánh, mặt lưng, bỏ setae. 4: Gai giao cấu con đực, mặt bụng. Tỷ lệ 1 và 2, 1.0 mm, cho 3, 0.5 mm, và cho 4, 0.1 mm. Viết tắt: cerc = cercus, hyp = hypoproct, tgm = tegmen, tg9 = ninth tergite.

Nguồn trích dẫn: Mathias Jaschhof, Valerie Levesque-Beaudin, Adam Broadley, Kai Heller, Vu Van Lien, Christoph Häuser, Stefan Schmidt. 2022. Description of Cabamofa vietnamensis sp. nov., the second species of Cabamofa in mainland southeast Asia (Diptera: Bibionomorpha: Sciaroidea incertae sedis). Zootaxa 5182 (3): 297–300. Doi.org/10.11646/zootaxa.5182.3.7

Nguồn tin: Vũ Văn Liên, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam

Xử lý tin: Minh Tâm