Phát hiện ba loài Ếch cây mới cho khoa học ở Việt Nam
Ếch cây văn bàn Rhacophorus vanbanicus Kropachev, Orlov, Ninh, and Nguyen, 2019
Loài mới có kích thước trung bình với chiều dài cơ thể ở cá thể đực trưởng thành khoảng 34,8 mm, chiều rộng đầu nhỏ hơn chiều dài đầu, công thức màng bơi I1+ – 2½II2½ – 2⅓III2+ – 1½IV và I1+–1½II1–2–III1–2–IV2– –1V. Lưng màu nâu với hai sọc xanh trên lưng từ sau mắt đến bẹn và tạo thành hình tam giác màu xanh ở đầu, mặt dưới hai đùi màu vàng cam với 5-7 nốt sần màu đen đặc trưng. Loài mới được đặt tên theo địa điểm thu mẫu chuẩn tại huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai, Việt Nam ở độ cao 900m với sinh cảnh rừng thường xanh trên núi đá độ ẩm cao với sương mù và mưa phùn xuất hiện thường xuyên. Toàn văn bài báo được công bố trên tạp chí chuyên ngành Russian Journal of Herpetology số 26 trang 325 – 334. (DOI: 10.30906/1026-2296-2019-26-6-325-334).
Ếch cây văn bàn Rhacophorus vanbanicus ngoài tự nhiên
Ếch cây jô-đi Zhangixalus jodiae Nguyen, Ninh, Orlov, Nguyen, and Ziegler, 2020
Mẫu loài mới được thu tại huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang. Về hình thái, loài mới có kích thước trung bình chiều dài cơ thể trong khoảng 36,1-39,8 mm, chiều rộng và chiều dài đầu tương đương nhau, mút mõm tròn, có răng lá mía; chi trước và chi sau có màng bơi, công thức: I1-1II1-1III2-1IV và I1-1II½-1III0-1½IV1-½V; lưng màu xanh không có đốm, nách màu kem với đốm đen lớn, bẹn và phần trước-sau của đùi có các đốm đen và cam xen kẽ. Về di truyền, loài mới nằm trên cùng nhánh với Z. nigropunctautus, Z. yaoshanensis, Z. pinglongensis và Z. chenfui. Z. jodiae có khoảng cách di truyền gần gũi nhất với Z. pinglongensis là 3,57%. Âm sinh học được ghi lại ở nhiệt độ 17,3oC-20,9oC với mỗi tiếng kêu kéo dài 1,1 giây và gồm có 6 nốt, mỗi nốt khoảng 6 mili giây, khoảng cách giữa hai nốt khoảng 15 mili giây. Tần số trội là 2.0kHz. Các nốt của tiếng kêu có biên độ thay đổi, trong đó nốt cuối cùng có biên độ nhỏ nhất so với các nốt còn lại. Tên loài mới được đặt theo tên của Tiến sĩ Jodi Rowley - Bảo tàng Úc với những đóng góp xuất sắc của bà trong việc nghiên cứu về phân loại lưỡng cư ở Châu Á. Toàn văn bài báo được công bố trên tạp chí Journal of Natural History, 54 trang 257–273 (https://doi.org/10.1080/00222933.2020.1754484).
Zhangixalus jodiae ngoài tự nhiên (A & B), và chi trước và chi sau (C & D)
Ếch cây frank - Zhangixalus franki Ninh, Nguyen, Orlov, Nguyen, and Ziegler, 2020
Loài mới có thể phân biệt với các loài khác trong giống Zhangixalus dựa trên tổ hợp các đặc điểm sau: cơ thể có kích thước lớn (SVL 77,9-85,8 mm ở con đực), mặt lưng màu xanh với các đốm nhỏ màu nâu đậm, có sọc màu trắng ngăn cách mặt trên và mặt dưới cơ thể, tuyến mang tai phát triển. Công thức màng bơi chi trước và chi sau: I1-1II0-1III½-0IV và I0-0II0-½III0-1IV0-0V. Mẫu vật được thu ở độ cao 1300m tại huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang. Sinh cảnh đặc trưng là rừng thường xanh nhiệt đới trên núi. Về di truyền, loài mới nằm cùng nhánh có quan hệ gần gũi nhất với loài Z. duboisi, khoảng cách di truyền giữa hai loài khoảng 2,51%.
Mẫu chuẩn loài Zhangixalus franki (A & B) và hình vẽ màng bơi chi trước và chi sau (C)
Tên loài mới được đặt theo tên của cố Giáo sư, Tiến sĩ, bác sỹ thú y, nhà bảo tồn lưỡng cư Frank Mutschmann người Đức để vinh danh và ghi nhận sự hỗ trợ của ông đối với các dự án nghiên cứu và bảo tồn động vật lưỡng cư ở Việt Nam. Toàn văn bài báo được công bố trên tạp chí European Journal of Taxonomy 688: 1–18 (https://doi.org/10.5852/ejt.2020.688).
