Nghiên cứu chế tạo thử nghiệm tủ khử khuẩn dụng cụ y tế bằng khí ozone
Năm 1997, Bộ Y tế nước ta chính thức đưa Quy chế chống nhiễm khuẩn vào Quy chế bệnh viện và xây dựng Khoa Chống nhiễm khuẩn trong hệ thống tổ chức của bệnh viện. Tuy nhiên, theo khảo sát của Bộ Y tế mới chỉ có 15% số khoa chống nhiễm khuẩn hoạt động thực sự có hiệu quả. Nhiều nguyên nhân có thể gây ra NKBV như dụng cụ y tế, ý thức của cán bộ y tế, yếu tố người bệnh, các yếu tố khách quan,... trong đó, dụng cụ y tế và bàn tay nhân viên y tế được xem là những nguyên nhân quan trọng nhất.
Hai phương pháp khử khuẩn dụng cụ y tế truyền thống thường được dùng là hóa chất và nhiệt, tuy nhiên các phương pháp này còn có nhiều nhược điểm. Cụ thể như với việc sử dụng hoá chất sẽ gây ô nhiễm môi trường và có ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ con người, chi phí cao, thời gian xử lý kéo dài; còn đối với việc sử dụng nhiệt độ chỉ phù hợp với các dụng cụ chịu nhiệt. Ở nước ta, số bệnh viện lớn được trang bị thiết bị khử trùng dụng cụ y tế nhập ngoại còn quá ít do giá thành thiết bị cao và chi phí cho vật tư tiêu hao lớn. Chính vì vậy, việc nghiên cứu chế tạo một thiết bị khử khuẩn sử dụng nguyên liệu ít độc hại, chi phí vật tư tiêu hao nhỏ và giá thành ban đầu hợp lý là một việc rất cần thiết.
Từ thế kỷ 19, ozone đã được biết đến với khả năng sát khuẩn mạnh, và được nhiều nước trên thế giới sử dụng trong khử khuẩn nước sinh hoạt. Khí ozone còn được ứng dụng rộng rãi để diệt khuẩn trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong y tế (khử khuẩn không khí, khử khuẩn nước rửa tay cho nhân viên y tế, khử khuẩn dụng cụ y tế dùng lại). Khử khuẩn bằng ozone ưu việt hơn so với các phương pháp truyền thống như không gây hại cho môi trường và người sử dụng; quá trình xử lý nhanh; không phải chi phí cho vật tư tiêu hao vì nguyên liệu sử dụng cho quá trình khử khuẩn được tạo ra từ oxi (tinh khiết hoặc trong không khí),...
Theo hướng nghiên cứu đó, các nhà khoa học Viện Vật lý – Viện KHCNVN đã thành công trong việc nghiên cứu chế tạo tủ khử khuẩn dụng cụ y tế bằng khí ozone, model OMeS-150. Đây là kết quả của dự án sản xuất thử nghiệm cấp Viện KHCNVN "Nghiên cứu, chế tạo thử nghiệm tủ khử khuẩn dụng cụ y tế bằng khí ozone" do phòng Vật lý Điện tử - Viện Vật lý thực hiện (2009 - 2010). Dự án đã được nghiệm thu ngày 2/6/2011 và đạt kết quả loại A.
Sơ đồ thiết kế của tủ khử khuẩn dụng cụ y tế model OMeS - 150
Tủ khử khuẩn OMeS - 150 vận hành theo chu trình gồm 3 quá trình hoạt động trong thời gian tối đa 180 phút (thời gian này có thể thay đổi tùy người sử dụng). Quá trình đầu tiên hay còn gọi là quá trình nạp khí ozone vì lúc này khí ozone được bơm vào buồng chứa dụng cụ y tế. Tiếp theo là quá trình lưu khí, khí ozone được lưu giữ trong buồng để khử khuẩn dụng cụ. Cuối cùng là quá trình khử và xả khí ozone, sau một khoảng thời gian lưu giữ để khử khuẩn dụng cụ, khí ozone dư thừa trong buồng sẽ được khử bằng nhiệt độ cao trước khi xả ra ngoài. Trong suốt chu trình hoạt động, nếu có ozone rò rỉ ra môi trường xung quanh (nồng độ ozone vượt quá nồng độ giới hạn an toàn theo TCVN 5937:2005) thì thiết bị kiểm tra nồng độ ozone rò rì sẽ cảnh báo cho người sử dụng biết, đồng thời thiết bị này sẽ tự động điều khiển cho tủ chuyển sang quá trình khử và xả khí nhằm đảm bảo an toàn cho người dùng.
Tủ khử khuẩn dụng cụ y tế dùng khí ozone do Viện Vật lý nghiên cứu chế tạo có các tính năng nổi bật như diệt được nhiều loại vi sinh vật có trên bề mặt dụng cụ y tế, đảm bảo việc tái sử dụng các dụng cụ một cách an toàn; hoạt động tự động và ổn định; vận hành dễ dàng và thuận tiện; báo hiệu và xử lý được các sự cố xảy ra trong quá trình hoạt động của hệ thống; đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế trong quá trình khử khuẩn dụng cụ; áp dụng được cho các loại dụng cụ chịu được oxy hóa (gồm cả dụng cụ chịu nhiệt và dụng cụ không chịu nhiệt). Sản phẩm đã được ứng dụng thử nghiệm tại bệnh viện Hữu Nghị và bệnh viện 354 và nhận được nhiều phản hồi tốt từ người sử dụng.
Tủ khử khuẩn được ứng dụng thử nghiệm tại Khoa Gây mê - Hồi sức, bệnh viện Hữu Nghị
Với những ưu điểm trên, tủ khử khuẩn dụng cụ y tế bằng khí ozone là một loại thiết bị khử khuẩn dụng cụ y tế mới, có hiệu quả tốt, đáp ứng được các yêu cầu thực tế. Nếu tủ khử khuẩn này được triển khai ứng dụng rộng rãi tại các cơ sở y tế sẽ góp phần làm giảm chi phí cho công tác chống NKBV, giảm tác dụng phụ ảnh hưởng tới sức khỏe của nhân viên y tế trong quá trình xử lý dụng cụ và bảo vệ môi trường. Thành công của đề tài có ý nghĩa thiết thực trong công tác phòng chống NKBV tại các cơ sở y tế trong cả nước ta hiện nay.
Thông số kỹ thuật tủ khử khuẩn dụng cụ y tế bằng khí ozone, model OMeS-150:
+ Nguồn điện: 220VAC/50Hz
+ Công suất tiêu thụ điện: 140W
+ Thể tích buồng khử khuẩn: 140l
+ Kích thước: 1022 x 500 x 350 (mm)
+ Trọng lượng: 30kg
+ Chế độ hoạt động: Tự động
Cung cấp tin: ThS. Nguyễn Thị Khánh Vân – Phòng Vật lý Điện tử - Viện Vật lý
Xử lý tin: Minh Tâm