Hội thảo “Điều tra đánh giá và xác định các chuyên ngành và tập thể có thế mạnh, tiềm năng của Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản khoa học tự nhiên”

Đối với nước ta hiện nay thì sự phát triển các nghiên cứu cơ bản (NCCB) là rất cần thiết vì những lý do có thể kể đến như sau: NCCB là nhiệm vụ chính của các Viện nghiên cứu, đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ nghiên cứu có trình độ cao về khoa học cơ bản; tốc độ đào tạo cán bộ có trình độ cao trong lĩnh vực NCCB thường nhanh hơn nhiều lĩnh vực nghiên cứu khác; nền khoa học của nước ta không phải là một hệ cô lập, mà là bộ phận hữu cơ của hệ thống khoa học thế giới; NCCB đã trở thành sức mạnh vật chất của một nước….

Để đẩy mạnh sự phát triển NCCB, đưa NCCB trong nước tiếp cận với trình độ tiên tiến trong khu vực và trên thế giới, sáng ngày 26/4/2011, Viện KHCNVN đã phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội thảo “Điều tra đánh giá và xác định các chuyên ngành và tập thể có thế mạnh, tiềm năng của Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản khoa học tự nhiên”.

Đến dự hội thảo về phía Viện KHCNVN có GS. Nguyễn Đình Công, Phó Chủ tịch Viện KHCNVN, các đại diện lãnh đạo Ban Kế hoạch - Tài chính, các Viện nghiên cứu trực thuộc Viện KHCNVN. Về phía Bộ Giáo dục và Đào tạo có ông Lê Trọng Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ. Hội thảo cũng vinh dự đón tiếp ông Lê Quang Thành, đại diện cho Bộ Khoa học Công nghệ, Phó Vụ trưởng Khoa học Xã hội và Tự nhiên, các nhà khoa học đến từ các trường Đại học, Viện nghiên cứu trong cả nước.

Tại Hội thảo, TS. Nguyễn Trung Minh, Phó trưởng Ban Kế hoạch – Tài chính cho biết, những năm qua, nghiên cứu cơ bản (NCCB) của nước ta đã đạt được nhiều thành tựu hết sức có ý nghĩa. Nhiều nhà khoa học Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng cho nền khoa học cơ bản của thế giới ở một số lĩnh vực như: Toán, Vật lý, Cơ học. NCCB là nền tảng cho các nghiên cứu ứng dụng và là nền tảng cho việc tiếp thu các công nghệ nhập ngoại của đất nước.

TS. Nguyễn Trung Minh, Phó trưởng Ban Kế hoạch - Tài chính trình bày báo cáo tại Hội thảo

Theo thống kê những năm gần đây của Ban Kế hoạch – Tài chính thì Viện KHCNVN luôn là đơn vị nghiên cứu đứng đầu cả nước trong việc thực hiện các đề tài NCCB. Năm 2009, Viện KHCNVN có 152 đề tài NCCB trên tổng số 321 đề tài NCCB, chiếm 47,4% số đề tài của quĩ NCCB (Nafosted). Trong đó, lĩnh vực Vật lý chiếm ưu thế nhất với 39 đề tài, tiếp theo là Hoá học với 29 đề tài, Khoa học sự sống là 28 đề tài và Toán học là 25 đề tài. Bên cạnh đó các lĩnh vực như Khoa học thông tin và máy tính, Khoa học trái đất, Cơ học cũng rất được quan tâm nghiên cứu.

Để tìm ra tiêu chí đánh giá tập thể khoa học tiềm năng nhằm xây dựng thành tập thể khoa học mạnh, và tiêu chí đánh giá tập thể khoa học mạnh trong lĩnh vực NCCB khoa học tự nhiên (Toán học, Tin học, Hoá học, Cơ học, Vật lý, Khoa học sự sống, các khoa về trái đất và một số lĩnh vực liên ngành khoa học), tại Hội thảo, Ban Kế hoạch – Tài chính đã đề xuất 2 phiếu thăm dò ý kiến về Bộ tiêu chí đánh giá tập thể khoa học tiềm năng trong lĩnh vực NCCB khoa học tự nhiên; Bộ tiêu chí đánh giá tập thể khoa học mạnh trong lĩnh vực NCCB khoa học tự nhiên.

Trong khuôn khổ Hội thảo, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đề xuất 02 phiếu thăm dò ý kiến, nhằm tìm ra tiêu chí xác định các chuyên ngành có hoạt động nghiên cứu khoa học mạnh và tiềm năng có thế mạnh, để nhà nước có những chính sách phù hợp nhằm đầu tư và phát triển các ngành trong giai đoạn tới.

Với sự tham gia đóng góp ý kiến tích cực của các đại biểu, hội thảo đã xác định được các định hướng thiết thực cho công tác đánh giá và xác định các chuyên ngành, tập thể có thế mạnh, tiềm năng của Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản khoa học tự nhiên. Hội thảo cũng mang ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần vào sự phát triển NCCB của Viện KHCNVN nói riêng và của nền khoa học nước nhà nói chung, đồng thời giúp cho NCCB trong nước tiếp cận với trình độ tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Tin và Ảnh: Minh Tâm