Hội thảo Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đến năm 2020 và Chương trình hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nông thôn - miền núi giai đoạn 2011 - 2015

02/07/2011
Tháng 6/2011, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đến năm 2020” và “Chương trình hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nông thôn - miền núi giai đoạn 2011 - 2015”, dưới sự chủ trì của PGS.TS. Đỗ Trường Thiện, Trưởng Ban Ứng dụng và Triển khai Công nghệ.

Tham dự hội thảo, về phía Viện KHCNVN có GS.TSKH Dương Ngọc Hải, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Viện cùng đại diện các Ban chức năng và Viện nghiên cứu trực thuộc. Hội thảo còn đón nhận sự hiện diện của đại diện các nhà khoa học, nhà quản lý đến từ Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công thương.


GS. Dương Ngọc Hải, Phó Chủ tịch Viện KHCNVN phát biểu tại Hội thảo

“Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đến năm 2020” (Đề án 176) được Chính phủ chính thức phê duyệt theo Quyết định số 176/QĐ-TTg ngày 29/01/2010. Mục tiêu của Đề án nhằm góp phần xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh cao, đạt mức tăng trưởng trên 3,5%/năm, đảm bảo vững chắc an ninh lương thực, thực phẩm quốc gia trước mắt và lâu dài. Trong mục tiêu chung đó, Đề án đã được hoạch định theo hai giai đoạn phát triển cụ thể là 2010-2015 và 2016-2020.

“Chương trình hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nông thôn - miền núi giai đoạn 2011 - 2015” (Chương trình 1831) được Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1831/QĐ-TTg ngày 01/10/2010 nhằm triển khai cụ thể các mục tiêu, nhiệm vụ và nội dung của Đề án 176. Theo đó, Chương trình bao gồm ba mục tiêu chính:

  • Chuyển giao, ứng dụng công nghệ và tiến bộ kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, bảo quản, chế biến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của một số hàng hóa nông sản trên thị trường trong và ngoài nước, phát triển thị trường khoa học và công nghệ ở nông thôn, góp phần xóa đói nghèo, tạo việc làm nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho cộng đồng dân cư nông thôn bằng các giải pháp khoa học và công nghệ.
  • Liên kết và phối hợp với các Chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình kinh tế - xã hội khác lựa chọn và triển khai ứng dụng các công nghệ phù hợp để đúc rút kinh nghiệm, tạo căn cứ thực tiễn cho việc phổ cập các giải pháp công nghệ tiến bộ như một biện pháp để nâng cao hiệu quả đầu tư các nguồn lực của Nhà nước nói riêng và nguồn lực của xã hội nói chung.
  • Đào tạo, bồi dưỡng cho nông dân và cán bộ cơ sở nâng cao năng lực, nhằm giúp các địa phương chủ động tìm kiếm, lựa chọn và triển khai các dự án ứng dụng công nghệ tiên tiến thích hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Góp phần hiện thực hóa mục tiêu chung của Đề án và Chương trình nói trên, Viện KHCNVN đang triển khai xây dựng "Đề án Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp" với sự phối thuộc tham gia của một số đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để trình Bộ Khoa học và Công nghệ. Hội thảo ngày 01/6/2011 được tổ chức nhằm lấy ý kiến và tham khảo kinh nghiệm của các Bộ, Ban, Ngành hữu quan trong quá trình xây dựng Đề án của Viện. Trong lời khai mạc, PGS.TS. Đỗ Trường Thiện phát biểu đây là một sáng kiến để đưa khoa học công nghệ có tính đột phá và tính công nghệ cao, đa ngành đóng góp thiết thực vào việc phát triển nông nghiệp.

Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu đã nghe ba báo cáo tham luận của đại diện các chuyên gia đến từ các cơ quan hữu quan, cụ thể như sau:

  • Báo cáo “Các vấn đề cần nghiên cứu trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản” do PGS.TS. Lê Thanh Lựu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I trình bày;
  • Báo cáo “Công nghệ sinh học đóng góp vào sự phát triển sản xuất năng lượng sinh học và nâng cao giá trị nông sản Việt Nam” do TS. Lê Minh Đức, Viện Nghiên cứu Chiến lược Chính sách Công nghiệp, Bộ Công thương trình bày;
  • Báo cáo “Nghiên cứu phát triển công nghệ cao đảm bảo an ninh lương thực và phát triển bền vững” do PGS.TS. Lê Huy Hàm, Viện trưởng Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam trình bày.

Tham luận của PGS.TS. Lê Thanh Lựu tập trung vào các thách thức và vấn đề khoa học then chốt của ngành nuôi trồng thủy sản, từ đó nêu ra các hướng nghiên cứu chính mang tính động lực để nâng cao chất lượng và phát triển theo chiều sâu cho ngành này như công nghệ di truyền để tạo con giống có chất lượng, các nguồn thức ăn giàu đạm từ nguyên liệu, phế phụ phẩm nông nghiệp, các hoạt chất sinh học trong các sản phẩm thủy sản làm nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác, probiotics để cân bằng hệ sinh thái trong ao, bể nuôi…


PGS.TS. Lê Thanh Lựu báo cáo tại Hội thảo

Tham luận của TS. Lê Minh Đức lại tập trung vào đóng góp của ngành công nghệ sinh học đối với sự phát triển sản xuất năng lượng sinh học và nâng cao giá trị nông sản Việt Nam. Dựa trên tổng quan tình hình phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất chế biến ở Việt Nam hiện nay, cơ sở phát triển của ngành này được xác định là ưu tiên đẩy mạnh những sản phẩm đặc thù gắn với nguồn nguyên liệu trong nước giá rẻ, gắn phát triển với việc nâng cao giá trị nông sản. Qua ví dụ về tổng thể nuôi trồng cây sắn ở Việt Nam, TS. Lê Minh Đức đã chỉ ra sự kết nối các chương trình phát triển nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học trong chế biến, cùng lúc giải quyết vấn đề nguyên liệu cho sản xuất nhiên liệu sinh học và các nhu cầu sản xuất chế biến khác.


TS. Lê Minh Đức báo cáo tại Hội thảo

Theo hướng nghiên cứu tổng quan về phát triển công nghệ cao đảm bảo an ninh lương thực và phát triển bền vững, tham luận của PGS.TS. Lê Huy Hàm đã nêu khái quát các vấn đề ảnh hưởng đến an ninh lương thực hiện nay như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, tăng dân số, cạn kiệt tài nguyên... Trước tình hình đó, lựa chọn phát triển nông nghiệp Việt Nam hiện nay tập trung vào các hướng mũi nhọn, chú trọng một số cây trồng quan trọng, có khả năng cạnh tranh cao như lúa, đậu tương, mía, sắn… Tuy nhiên, các giống truyền thống của mỗi loại cây trồng đó hiện nay đều đã đạt ngưỡng tới hạn về năng suất, do đó cần có các bước đột phá trong công nghệ chọn giống như công nghệ tế bào, công nghệ gen, kết hợp công nghệ sinh học và đột biến phóng xạ… Bên cạnh đó, cải tiến kỹ thuật canh tác, kỹ thuật bảo quản chế biến sau khi thu hoạch cũng là những việc quan trọng cần quan tâm thỏa đáng.


PGS.TS. Lê Huy Hàm báo cáo tại Hội thảo

Nhìn chung, các đại biểu tham dự Hội thảo đều thống nhất triển khai các chương trình hoạt động cụ thể nhằm phát triển nông nghiệp công nghệ cao theo hướng chiến lược là phát triển bền vững, tăng năng suất, giá trị trên cơ sở nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới trong lai tạo, chọn giống cũng như cải tiến kỹ thuật canh tác và chế biến.

Phát biểu kết thúc Hội thảo, GS. Dương Ngọc Hải, Phó Chủ tịch Viện khẳng định Viện KHCNVN quyết tâm xây dựng và triển khai"Đề án Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp" trong thời gian sớm nhất, góp phần cùng với các cơ quan hữu quan hiện thực hóa mục tiêu chung của Đề án 176 và Chương trình 1831, xây dựng nền nông nghiệp Việt Nam phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh cao, đảm bảo vững chắc an ninh lương thực và thực phẩm quốc gia.

Tin và ảnh: Bích Diệp



Tags:
Tin liên quan