Chương trình hành động của Viện Hàn lâm KHCNVN về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045

Vùng Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) gồm 11 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trong đó có Thủ đô Hà Nội - là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia; trung tâm về kinh tế, văn hóa. Đây là địa bàn chiến lược quan trọng của đất nước trong mọi mặt, là cửa ngõ phía bắc của đất nước và ASEAN về kết nối phát triển kinh tế, thương mại với Trung Quốc - thị trường rộng lớn nhất thế giới; là cầu nối quan trọng trong giao lưu kinh tế, văn hóa quốc tế. ĐBSH là vùng đất “địa linh nhân kiệt” có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa phong phú, đa dạng, đậm đà bản sắc dân tộc với nền văn hóa sông Hồng, văn minh lúa nước cũng là khu vực tập trung dân cư nhất Việt Nam. Tuy nhiên, với bối cảnh “đất chật, người đông” cùng với chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu, nước biển dâng đã hạn chế sự phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực này, đặc biệt là trong khoảng thời gian những năm gần đây. Để có thể khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế vượt trội để phát triển nhanh, bền vững để vùng ĐBSH thực sự trở thành vùng động lực phát triển hàng đầu, có vai trò định hướng, dẫn dắt quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng của đất nước rất cần có các kế hoạch cụ thể.

Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị quyết số 14/NQ-CP ngày 08/02/2023 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (sau đây gọi tắt là Viện Hàn lâm) theo Nghị định số 106/2022/NĐ-CP ngày 24/12/2022 của Chính phủ, Viện Hàn lâm ban hành Chương trình hành động để các đơn vị trực thuộc triển khai thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW và Nghị quyết số 14/NQ-CP có hiệu quả, đạt và vượt mục tiêu, yêu cầu đề ra.

Mục đích và yêu cầu của Chương trình hành động gồm:

1. Việc xây dựng và ban hành Chương trình hành động của Viện Hàn lâm nhằm thống nhất trong công tác chỉ đạo, quán triệt, triển khai quyết liệt, hiệu quả tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức của Viện Hàn lâm về tầm quan trọng của việc triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TW đã được Chính phủ ban hành Chương trình hành động kèm theo Nghị quyết số 14/NQ-CP. Đây là căn cứ để các cơ quan có thẩm quyền khi có yêu cầu đề xuất phối hợp với Viện Hàn lâm để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của các ngành, lĩnh vực, địa phương trên địa bàn vùng ĐBSH, góp phần thực hiện thành công các nội dung đề ra tại Nghị quyết số 30-NQ/TW có hiệu quả, đạt và vượt mục tiêu, yêu cầu đề ra.

2. Các đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ được quy định đẩy mạnh các nghiên cứu định hướng ứng dụng nhằm đưa ra các kết quả KH&CN phù hợp trong khai thác, phát huy hiệu quả, tiềm năng, lợi thế của từng địa phương trong vùng nói riêng và của vùng ĐBSH nói chung nhằm xây dựng ĐBSH là vùng phát triển hiện đại, văn minh, sinh thái; là trung tâm kinh tế, tài chính lớn mang tầm khu vực và thế giới; trung tâm hàng đầu của cả nước về văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, xã hội số, y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân; kết cấu hạ tầng KT - XH, đồng bộ, hiện đại, thông minh; hệ thống đô thị liên kết thành mạng lưới, thông minh xanh, bền vững phù hợp với vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước. Thủ đô Hà Nội trở thành thành phố kết nối toàn cầu, phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và thế giới.

3. Phấn đấu đạt các mục tiêu nhằm đảm bảo các chỉ tiêu đặt ra của Nghị quyết số 14/NQ-CP với các nhiệm vụ phát triển kinh tế vùng nhanh, xã hội ổn định và môi trường bền vững:

• Thúc đẩy hợp tác KH&CN với Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng các Chương trình về “Hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ KH&CN thúc đẩy các sản phẩm chủ lực khu vực nông thôn, miền núi” và “Nghiên cứu, ứng dụng chuyển giao KH&CN phát triển nông nghiệp công nghệ cao, xử lý môi trường, phát triển kinh tế biển, phòng tránh giảm nhẹ thiên tai và đảm bảo quốc phòng an ninh” trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và phối hợp thực hiện;
• Thúc đẩy hợp tác KH&CN với Bộ Công Thương trong thực hiện các Đề án về phát triển ngành công nghiệp mới (sản xuất chip, bán dẫn, robot, công nghiệp môi trường, năng lượng tái tạo, vật liệu mới, công nghiệp sản xuất - chế biến sản phẩm nông, lâm sản, thủy hải sản và thực phẩm;
• Tham gia với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong thực hiện bảo tồn, khai thác sử dụng tài nguyên đa dạng sinh học tại các khu vực dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu, nước biển dâng;
• Tham gia với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong thực hiện xây dựng các sản phẩm, dịch vụ văn hóa đặc trưng của nền văn minh sông Hồng từ các di sản được thế giới công nhận;
• Thúc đẩy và mở rộng hợp tác KH&CN với ủy ban nhân dân các tỉnh, thành vùng ĐBSH trong giải quyết các vấn đề KH&CN cấp thiết, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu nhân lực phục vụ cho phát triển KT - XH để hội nhập quốc tế và cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư.  

Xem thông tin chi tiết về Chương trình hành động của Viện Hàn lâm KHCNVN theo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 30-QĐ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị tại đây.

Minh Tâm