Chế tạo hệ nano chứa astaxanthin định hướng ứng dụng trong dược phẩm và mỹ phẩm

14/01/2025
Astaxanthin là một carotenoid được tìm thấy trong nhiều loại hải sản (cá hồi, tôm, cua, ghẹ), nấm men đỏ và đặc biệt là vi tảo lục. Trong đó, vi tảo Haematococcus pluvialis được xem là nguồn sinh khối giàu astaxanthin nhất, với khả năng tích lũy hoạt chất này lên đến gần 4% sinh khối khô, gấp khoảng 5000 lần so với cá hồi và gấp 20-50 lần so với nấm men đỏ. Astaxanthin nổi bật nhờ khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ và tác dụng kháng viêm cao, góp phần ngăn ngừa ung thư, tiểu đường, thoái hóa thần kinh, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe tim mạch và bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của bức xạ tia cực tím.

Tuy nhiên, việc ứng dụng astaxanthin trong dược phẩm, thực phẩm chức năng và mỹ phẩm gặp nhiều hạn chế do tính tan kém trong nước. Bên cạnh đó, hệ thống liên kết đôi liên hợp trong cấu trúc phân tử khiến astaxanthin dễ bị phân hủy bởi các tác nhân oxy hóa, ánh sáng và nhiệt độ, dẫn đến giảm hoạt tính sinh học. Hiện nay, công nghệ nano là một giải pháp hữu hiệu trong việc nâng cao khả năng phân tán, cải thiện sự hấp thu, tăng cường dược tính và nâng cao độ bền cho astaxanthin. Đặc biệt, việc kết hợp astaxanthin với các hoạt chất tự nhiên khác thông qua công nghệ nano không chỉ giúp tăng cường tính ổn định mà còn mang lại hiệu quả hiệp đồng vượt trội so với việc sử dụng riêng lẻ từng hoạt chất.

Mới đây, trong nghiên cứu đề tài “Chế tạo hệ nano chứa astaxanthin định hướng ứng dụng trong dược phẩm và mỹ phẩm”, mã số UDPTCN 01/22-24, của PGS.TS. Hoàng Mai Hà cùng các cộng sự thuộc Viện Hóa học – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tập trung chế tạo các hệ nano chứa astaxanthin như: nano astaxanthin, hệ nano astaxanthin/kaempferol, hệ nano astaxanthin/curcumin… với các đặc điểm nổi bật như khả năng phân tán tốt trong nước, kích thước hạt nhỏ (<100 nm), độ bền và hoạt tính sinh học cao. Những sản phẩm này hướng đến các ứng dụng tiềm năng trong lĩnh vực dược phẩm và mỹ phẩm.

Theo nghiên cứu đề tài, các hệ nano được chế tạo bằng phương pháp sấy phun hoặc đông khô sử dụng các chất hoạt động bề mặt như tween 80, lecithin, cremophor RH40 và các chất bao bọc vi nang như β-Cyclodextrin hoặc 2-Hydroxypropyl-β-cyclodextrin. Sản phẩm bột nano thu được có khả năng phân tán tốt trong nước, kích thước hạt nhỏ hơn 100 nm và độ bền cao, đảm bảo hiệu quả hấp thu tối ưu khi sử dụng. Đây là nguồn nguyên liệu quý, có thể giành được sự quan tâm của các công ty dược phẩm và mỹ phẩm trong nước. Kết quả của nhiệm vụ đã được công bố qua 02 bài báo trên tạp chí quốc gia uy tín, 01 báo cáo hội nghị quốc tế, 01 bằng độc quyền sáng chế, và góp phần đào tạo 01 cử nhân.

 
Sơ đồ quy trình chế tạo bột nano astaxanthin
 
Hình ảnh các sản phẩm bột nano chứa astaxanthin và khả năng phân tán trong nước

Ngày 16/12/2024, Hội đồng nghiệm thu cấp Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã họp nghiệm thu nhiệm vụ và đánh giá đề tài xếp loại Xuất sắc. Với các kết quả đạt được, đề tài có ý nghĩa thực tiễn lớn trong việc phát triển sản phẩm nano chứa các hoạt chất sinh học tự nhiên. Các hệ nano dạng bột mịn không chỉ thuận lợi cho việc bào chế thuốc mà còn mở ra nhiều hướng ứng dụng đa dạng trong ngành dược phẩm và thực phẩm chức năng.

 

Cung cấp tin: Bùi Văn Hiển – Ban Ứng dụng và Triển khai công nghệ
Xử lý tin: Minh Tâm

 



Tags:
Tin liên quan