Bài giảng đại chúng của GS. Duncan Haldane - Nhà khoa học xuất sắc đạt giải Nobel Vật lý năm 2016

20/07/2022
Nhằm hưởng ứng Nghị quyết của Liên hợp quốc “Kỷ niệm năm 2022 là năm quốc tế Khoa học cơ bản vì sự phát triển bền vững”, ngày 19/7/2022, bài giảng đại chúng của GS. Duncan Haldane - Nhà khoa học xuất sắc đạt giải Nobel Vật lý năm 2016 đã được tổ chức tại trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH). Sự kiện được đồng tổ chức bởi USTH, Trung tâm Quốc tế về Khoa học và Giáo dục Liên ngành (ICISE), Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF), Viện Vật lý (Viện Hàn lâm KHCNVN), Viện Vật lý Kỹ thuật (Đại học Bách Khoa Hà Nội), Khoa Vật lý (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội), Khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội). Ngoài ra, sự kiện cũng được phát trực tiếp tới cộng đồng pháp ngữ thông qua nền tảng zoom với sự hỗ trợ của Tổ chức Đại học pháp ngữ (AUF).

Toàn cảnh sự kiện

Bài giảng đại chúng có chủ đề: “Topological Quantum Matter, Entanglement, and the Second Quantum Revolution” (tạm dịch Tôpô lượng tử, sự vướng mắc và cách mạng lượng tử lần thứ 2). Bằng cách sử dụng các khái niệm hình học tô pô, một nhánh của toán học, các nhà khoa học đã nghiên cứu các trạng thái khác thường của vật chất, chẳng hạn như các chất siêu dẫn, siêu lỏng hoặc màng mỏng từ tính. Thành công của các nghiên cứu mới này cho phép đạt được những bước tiến lớn trong việc tìm hiểu bí mật của vật chất và mở ra một viễn cảnh khám phá phát minh vật liệu mới trong lĩnh vực điện tử và khoa học vật liệu.

Hiệu trưởng chính ông Jean-Marc Lavest phát biểu tại sự kiện

Phát biểu tại sự kiện, Ông Jean-Marc Lavest, Hiệu trưởng chính USTH cho biết, mục tiêu của USTH là trở thành một trường đại học nghiên cứu với các sứ mệnh trong việc triển khai nghiên cứu ở trình độ quốc tế, đào tạo các tài năng trẻ thuộc lĩnh vực KH&CN để đóng góp cho sự phát triển bền vững của Việt Nam. Để truyền cảm hứng cho các nhà khoa học trẻ và sinh viên, USTH luôn cố gắng mời đến Trường những nhà khoa học hàng đầu. Trước đây, USTH đã từng chào đón 3 nhà khoa học từ College de France đến thăm và thực hiện bài giảng đại chúng ở Trường. Việc chào đón GS. Duncane Haldane đến thực hiện bài giảng đại chúng tại USTH lần này đã gửi gắm thông điệp về vai trò quan trọng của nghiên cứu khoa học cơ bản. Ông Jean-Marc Lavest cho rằng những giải pháp công nghệ được phát triển dựa trên những nền tảng vững chắc của khoa học cơ bản. Mỗi khám phá của khoa học cơ bản lại mở thêm một cánh cửa, giúp con người hiểu hơn về vũ trụ cũng như cho chúng ta thấy phạm vi rộng lớn của những gì chúng ta chưa biết.

GS. Duncan Haldane chia sẻ tại sự kiện

Nói chuyện với hơn 200 nhà khoa học và sinh viên tại USTH, GS. Duncan Haldane đã chia sẻ nhiều nội dung học thuật liên quan đến vật chất lượng tử Topo, kiến thức vật lý cơ bản, những vấn đề nóng trong nghiên cứu vật lý hiện đại, cơ học lượng tử khi electron chuyển động trong từ trường...Thông qua bài giảng đại chúng, GS. Duncan Haldane chuyển tải thông điệp đến những người đam mê khoa học, là khi chúng ta hiểu sâu sắc hơn về cơ học lượng tử thì khả năng tìm ra những vật liệu mới sẽ hiện ra, khả năng khám phá những điều mới mẻ liên quan đến cơ học lượng tử cũng dễ dàng hơn. Từ đó, giúp con người có những tư duy mới trong quá trình nghiên cứu lĩnh vực này.

Trong bài giảng, GS.Duncan Haldane cũng chia sẻ về sáng kiến giúp ông và một số cộng sự đoạt giải Nobel Vật lý năm 2016 là hiện tượng chuyển pha topo và pha topo ở vật chất. Công trình nghiên cứu của ông được viết ra từ năm 1988, nhưng phải trải qua thời gian dài để được giới khoa học thế giới chấp nhận. Ban đầu, công trình này vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ cộng đồng khoa học thế giới, thậm chí có người cho rằng nó là điều phi lý. Tuy nhiên, ông và các cộng sự vẫn giữ vững lập trường, không ngừng cộng tác, phản biện với các cộng đồng khoa học cho đến ngày được chứng minh điều đó là đúng.

GS. Duncan Haldane giải đáp các câu hỏi của sinh viên, nhà khoa học 

GS. Duncan Haldane cho hay khoa học giải quyết được nhiều vấn đề của xã hội. Các bạn trẻ có thể tin rằng còn rất nhiều vấn đề của thế giới chưa được khoa học khám phá và đây chính là cơ hội cho các bạn. Việt Nam là một đất nước trẻ, năng động. Học sinh, sinh viên Việt Nam được đào tạo khá bài bản tại nhà trường và có trình độ tốt trong các lĩnh vực toán, vật lý, hóa học, nên khoa học cơ bản của Việt Nam sẽ có thể phát triển hơn nữa trong tương lai.

Mai Lan



Tags:
Tin liên quan