Ẩn số của núi băng

Trong nghiên cứu mới nhất, các nhà khoa học cho rằng núi băng trôi hình hành nhanh nhất khi những tảng băng “bố mẹ” tách rời nhanh chóng trên biển. Giáo sư Richard Alley, người đứng đầu nhóm nghiên cứu ở trường đại học Pennsylvania cho hay để đoán trước các tảng băng và hiểu rõ quá khứ của chúng, ta cần đưa thông tin vào máy tính vì các nhà nghiên cứu chưa tìm ra được cơ chế băng vỡ. Những mô hình trên máy tính không ngay lập tức chỉ ra khi nào thì tảng băng lớn kết thúc và các tảng băng trôi hình thành núi băng ở nơi nào mà sẽ dự báo các tảng băng sẽ ra sao trong điều kiện thời tiết ấm hơn và khi nào băng bắt đầu vỡ. Ông cũng cho biết thêm các tảng băng vỡ từ Nam Cực và Greenland là nguyên nhân chính góp phần làm mực nước biển tăng lên trong tương lai; mực nước biển đã được các nhà khoa học Mỹ dự đoán tăng khoảng 18 tới 59 cm trong thế kỷ này do sự nóng lên toàn cầu. Tại Nam Cực, một “núi băng” lớn trải dài 800 km trên mặt biển trước khi vỡ và hình thành các núi băng trôi. Rất nhiều các tảng băng trải dài từ 1 tới 2km.
Ẩn số quan trọng
Giáo sưAlley cho hay việc đoán trước khi nào băng vỡ là rất khó vì tính chất luôn biến đổi của chúng. Cũng giống như khi ai đó đánh rơi tách cà phê, cái tách có thể vỡ hoặc chỉ nảy lên không vỡ. Theo ông việc tách cà phê vỡ phụ thuộc vào cái tách va vào đâu và va tại điểm nào. nhưng ẩn số quan trọng nhất là khoảng cách từ chỗ cái tách bị rơi xuống đất. Nếu ở trong một khoảng cách nhất định, cái tách sẽ còn nguyên vẹn. Các nhà khoa học đã nghiên cứu tìm ra vận tốc hình thành của các núi băng ít liên quan tới các yếu tố như độ dày của băng, chiều rộng của dòng chảy, khoảng cách giữa đất liền và biển. Đối với các núi băng trôi, ẩn số quan trọng và quyết định để băng vỡ là tốc độ mà các tảng băng có thể tự tách ra. Vỡ băng nhanh có nghĩa là tảng băng rạn nứt rồi tự vỡ. Sự vỡ băng chậm nghĩa là sự rạn nứt xảy ra lâu hơn.

Diệu Linh
(ABC Science)