Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu sự đa dạng, phân bố và đánh giá tiềm năng nguồn tài nguyên cây dược liệu trên các đảo vùng Nam Bộ, Việt Nam
Mã số đề tài VAST04.03/22-23
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Sinh học Nhiệt đới
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Đa dạng sinh học và các hợp chất có hoạt tính sinh học (VAST04)
Họ và tên PGS.TS. Đặng Văn Sơn
Thời gian thực hiện 01/01/2022 - 31/12/2023
Tổng kinh phí 600 triệu đồng
Xếp loại Đạt loại A
Mục tiêu đề tài

- Xây dựng cơ sở dữ liệu về đa dạng cây dược liệu ở các đảo vùng Nam Bộ. Trên cơ sở đó xác định các loài dược liệu quý hiếm, đặc hữu cần được bảo vệ.
- Thu thập tri thức bản địa về các bài thuốc của người dân sinh sống trên các đảo vùng Nam Bộ.
- Đánh giá hoạt tính sinh học của một số loài cây dược liệu bản địa có tiềm năng chữa bệnh và phát triển kinh tế địa phương.

Kết quả chính của đề tài

- Về khoa học:
+ Đã ghi nhận và xác định các đảo lớn gần bờ vùng Nam Bộ có 1.113 loài thuộc 620 chi, 166 họ của 4 ngành thực vật bậc cao có mạch, bao gồm ngành Thông đất (Lycopodiophyta), Dương xỉ (Polypodiophyta), Thông (Pinophyta) và Ngọc lan (Magnoliophyta). Trong đó, có 99 loài cây dược liệu có giá trị bảo tồn theo Sách Đỏ Việt Nam (2007), Danh lục Đỏ cây thuốc Việt Nam (2019) và Nghị định 84/2021/NĐ-CP của Chính phủ.
+ Xây dựng được bộ cơ sở dữ liệu số cho 300 số hiệu mẫu của 117 loài cây dược liệu ở các đảo lớn gần bờ vùng Nam Bộ trên phần mềm BRAHMS và MS Excel.
+ Thu thập được 351 mẫu tiêu bản và lưu trữ tại Bảo tàng VNM thuộc Viện Sinh học nhiệt đới để lưu trữ lâu dài.
+ Đã phân lập và xác định được cấu trúc của 4 hợp chất của một loài cây dược liệu tiềm năng (Đại cán tam sắc - Macrosolen tricolor). Hoạt tính sinh học của cao chiết từ Đại cán tám sắc cho thấy chúng có hoạt tính ức chế kháng viêm và gây độc tế bào ung thư vú.
+ Công bố 2 bài báo trên tạp chí khoa học quốc tế thuộc danh mục SCIE là Taiwania và Journal of Chemistry, và 4 bài báo trong nước nằm trong danh mục tính điểm của HĐGSNN.
- Về ứng dụng: Cơ sở dữ liệu và bộ tiêu bản được ứng dụng phục vụ cho công tác nghiên cứu, học tập và trưng bày triển lãm. Kết quả của đề tài là cơ sở cho các nghiên cứu ứng dụng lĩnh vực có liên quan.

Những đóng góp mới

- Lần đầu tiên xây dựng được cơ sở dữ liệu về tài nguyên cây dược liệu ở các đảo lớn gần bờ vùng Nam Bộ, các thông tin được quản lý và sử dụng bằng phần mềm chuyên ngành, và tương thích được với hệ thống dữ liệu toàn cầu GBIF.
- Phát hiện một loài cây dược liệu là loài mới cho khoa học (Homalomena perplexa K.Z.Hein, Vuong, Bao & V.S.Dang) được công bố trên tạp chí chuyên ngành Taiwania năm 2023. 10.

 

*** Sản phẩm cụ thể giao nộp
- Các bài báo đã công bố:
1. Dang V.S., Truong B.V., Nguyen Q.B., Pham Q.T., Nguyen V.T., Le H.S., Nguyen V.N., Bustamante R.A.A., Hein K.Z. (2023), A new species of Homalomena (Araceae: Homalomeneae) from Con Dao National Park, Vietnam, with lectotypification of Homalomena philippinensis, Taiwania 68 (3): 269‒274 [SCIE].
2. Dang V.S., Le K.H., Do T.H.T., Nguyen L.T.T., Vu T.P.L., Huynh T.K.C., Hoang T.K.D., Nguyen Q.H., Ngo T.N., Nguyen D.X.K., Phan N.M., Bui T.D., Mai D.T. & Nguyen T.P. (2023), Antiproliferative, Anti-Inflammatory Activities, and Molecular Docking Studies of Secondary Metabolites from Macrosolen tricolor, Journal of Chemistry (ID 7977620): 1–9 [SCIE].
3. Dang Van Son, Ngo Trong Nghia, Le Kieu Hung, Ngoc Khanh Van Nguyen, Nguyen Kim Tuyen Pham, Quoc Luan Ngo, Phan Nhat Minh, Bui Trong Dat, Nguyen Thanh Danh, Nguyen Diep Xuan Ky, Mai Dinh Tri, Nguyen Tan Phat (2022), Terpenoids and phenolics from Macrosolen tricolor, Journal of Analytical Sciences 27 (3): 151–156.
4. Đặng Văn Sơn, Nguyễn Quốc Bảo, Trương Bá Vương, Phạm Quốc Trọng, Hồ Nguyễn Quỳnh Chi, Lê Văn Thọ, Nguyễn Thị Mai Hương (2023), Thực trạng nguồn tài nguyên cây dược liệu quý hiếm ở một số đảo vùng Nam Bộ, Việt Nam, Tạp chí Khoa học lâm nghiệp 5: 3–13.
5. Trần Bảo Quyên, Nguyễn Quốc Bảo, Trương Bá Vương, Lê Hồng Sơn, Nguyễn Văn Ngà, Trần Đình Huệ, Đặng Văn Sơn (2022), Đa dạng và phân bố họ Cà phê (Rubiaceae) ở Vườn Quốc gia Côn Đảo, Tạp chí Khoa học lâm nghiệp 3: 24–32.
6. Nguyễn Quốc Bảo, Phạm Văn Ngọt, Quách Văn Toàn Em, Trương Bá Vương , Phạm Quốc Trọng, Đặng Văn Sơn (2023), Đặc điểm hình thái, giải phẫu và phân bố của loài Lấu tuyến (Psychotria adenophylla Wall.) ở các đảo vùng Nam Bộ, Việt Nam, Tạp chí Khoa học Đại học Thủ Dầu Một 6 (67): 24–33.
- Các sản phẩm cụ thể:
+ Báo cáo tổng hợp về tài nguyên cây dược liệu ở các đảo vùng Nam Bộ.
+ Cơ sở dữ liệu của 300 số liệu mẫu được quản lý trênphần mềm Brahms và MS Excel.
+ Bộ mẫu 351 tiêu bản thực vật của 117 loài, các mẫu vật này được lưu giữ tại Bảo tàng VNM thuộc Viện Sinh học nhiệt đới.

Ảnh nổi bật đề tài
1724745961096-dangvanson.jpg