Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu chế tạo các nanoliposome chứa hoạt chất có tiềm năng kháng tế bào gốcung thư phân lập từ sinh vật biển Việt Nam
Mã số đề tài VAST04.10/18-19
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Công nghệ Sinh học
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Đa dạng sinh học và các hợp chất có hoạt tính sinh học (VAST04)
Họ và tên PGS.TS. Đỗ Thị Thảo
Thời gian thực hiện 01/01/2018 - 30/06/2020
Tổng kinh phí 600 triệu đồng
Xếp loại Xuất sắc
Mục tiêu đề tài

-    Chế tạo được các nanoliposome chứa hoạt chất có tiềm năng kháng tế bào gốc ung thư phân lập từ một số sinh vật biển của vùng Đông bắc Việt Nam;
-    Đánh giá được hoạt tính kháng tế bào gốc ung thư (dòng NTERA-2) của các tổ hợp nanoliposome này.

 

Kết quả chính của đề tài

-    Về khoa học:
+    Đã phân lập được 07 hợp chất đã biết từ các loài sinh vật biển:San hô mềm, Hải sâm, Sao biển, Hải miên; Trong đó cercodemasoide Avà stichoposide D thể hiện hoạt tính ức chế sự phát triển của tế bào gốc ung thư NTERA-2 là mạnh nhất với IC50 lần lượt là 1,03 ± 0,04 µM và 0,26 ± 0,02 µM;
+    Đã tích hợp thành công hai hợp chất là cercodemasoide A và stichoposide D vào các tiểu phần nanoliposome với kích thước tổ hợp nhỏ hơn 150 nm; đồng đều về kích thước hạt với PDI <0,25; điện thế và pH trong khoảng trung tính; có cấu trúc hình cầu đặc trưng;
+    Đã đánh giá hoạt tính của tổ hợp “hoạt chất-nanoliposome” và hoạt chất tiềm năng lên sự phát triển của tế bào gốc ung thư NTERA-2.
-    Về ứng dụng: chưa đưa vào ứng dụng

Những đóng góp mới

-    Tổ hợp hoạt chất cercodemasoide A nanoliposome đã thể hiện hoạt tính ức chế mạnh sự phát triển của tế bào gốc ung thư NTERA-2 với IC50 là 0,41 ± 0,03 µM, tăng gần 2,5 lần khi so với dạng không tổ hợp; Hoạt chất cercodemasoide A và tổ hợp cercodemasoide A nanoliposome đã cho thấy khả năng cảm ứng apoptosis mạnh trên tế bào NTERA-2 và có tác động tới chu trình tế bào.
-    Tổ hợp hoạt chất Stichoposide D-nanoliposome đã thể hiện hoạt tính ức chế mạnh sự phát triển của dòng tế bào gốc ung thư NTERA-2 với IC50 là 0,34 ± 0,03 µg/mL, tăng khoảng 20,93% so với dạng không tổ hợp. Hợp chất stichoposide D cho thấy khả năng cảm ứng apoptosis mạnh trên tế bào NTERA-2, tăng khả năng bắt giữ tế bào này ở pha sub-G1, thay đổi sự biểu hiện của các dấu ấn bề mặt đặc trưng cho tế bào CSCs là CD44, CD24;

Sản phẩm đề tài

-    Các bài báo đã công bố (liệt kê):
1.    Do, T. T., Do, T. P., Nguyen, T. N., Nguyen, T. C., Vu, T. T. P., & Nguyen, T. G. A. Nanoliposomal L-Asparaginase and Its Antitumor Activities in Lewis Lung Carcinoma Tumor-Induced BALB/c Mice. Adv Mater Sci Eng. 2019 (special issue), 1.1-8. doi:10.1155/2019/3534807
2.    Nga T. Nguyen, Phuong T. Do, Cuc T. Nguyen, Phuong  H. Trieu, Huong T.M. Pham, Cuong X. Nguyen, Tai H. Bui, Kiem V Phan, Thao T. Do; Nanoliposomal cercodemasoide A and its improved activities against NTERA-2 cancer stem cells;  Nat Prod Commun. 2020 (có chấp nhận đăng ngày 15/11/2020)
3.    Thi Cuc Nguyen,  Thi Nga Nguyen,  Ha Phuong Trieu,  Thi Phuong Do,  Xuan Cuong Nguyen, Thi Mai Huong Pham, Van Minh Chau, Thi Thao Do; The anticancer activities of stichoposide D isolated from the sea cucumber Stichopus chroronotus on NTERA-2 cancer stem cells. VAST Journal of Biotechnology 2020; 18(2): 273-281.
-    Các sản phẩm cụ thể (mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ): Tổ hợp hoạt chất-nanoliposome hiện đang được lưu giữ tại Phòng Thử nghiệm sinh học, Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Kiến nghị

+    Nghiên cứu đánh giá hoạt tính tiền lâm sàng, kháng khối u ung thư trên chuột bị gây u thực nghiệm của tổ hợp tiềm năng Cercodemasoide A-nanoliposome để có cơ sở đưa ra ứng dụng thực tế.