Thông tin Đề tài

Tên đề tài Sàng lọc tác dụng chống viêm và ung thư của một số cây thuốc Việt Nam và nghiên cứu hóa học thực vật của loài chọn lựa
Mã số đề tài QTRU02.04/20-21
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Hoá học các hợp chất thiên nhiên
Cơ quan phối hợp Viện Hóa Sinh hữu cơ (PIBOC), Phân viện Viễn Đông Hàn lâm Khoa học Nga (FEBRAS).
Thuộc Danh mục đề tài Nhiệm vụ Hợp tác Quốc tế
Họ và tên NCVC. TS. Nguyễn Phi Hùng; NCVCC. TS. Irina G. Agafonova
Thời gian thực hiện 01/06/2020 - 31/12/2023
Tổng kinh phí 200 triệu đồng
Xếp loại Đạt loại B
Mục tiêu đề tài

- Nghiên cứu tác dụng ức chế một số dòng tế bào ung thư của một số loài nghệ ở Việt Nam.
- Nghiên cứu phân lập một số hợp chất của một loài lựa chọn.
- Trao đổi kinh nghiệm, kỹ thuật nghiên cứu và đào tạo cán bộ trong lĩnh vực chuyên ngành giữa hai Viện Hóa học các HCTN (INPC) và Viện Hóa Sinh hữu cơ (PIBOC).

Kết quả chính của đề tài

- Đã thu thập được 06 mẫu thực vật trong đó có 05 loài nghệ khác nhau và 01 loài Quần đầu vỏ xốp. Đánh giá được hoạt tính gây độc tế bào của các mẫu cao chiết các loài thực vật thu thập nghiên cứu trên 04 dòng tế bào ung thư bao gồm: ung thư gan (HepG2), ung thư dạ dày (HGC 27), ung thư phổi (A549), ung thư vú (MCF-7).
- Đã nghiên cứu được thành phần hóa học của loài Nghệ vàng (Curcuma longa) thu thập tại Bắc Cạn, trong đó đã phân lập và xác định cấu trúc hóa học được 12 hợp chất là dẫn xuất của curcumin, trong đó có 01 hợp chất mới (lần đầu tiên phân lập và nhận dạng được từ thiên nhiên).
- Đã nghiên cứu đánh giá được hoạt tính gây độc tế bào trên 04 dòng tế bào ung thư [ung thư gan (HepG2), ung thư Dạ dày (HGC 27), ung thư Phổi (A549), ung thư Vú (MCF-7)], và hoạt tính ức chế enzyme PTP1B và α-Glucosidase (liên quan bệnh tiểu đường) của 03 hợp chất curcumin (1), demethoxycurcumin (2) và bisdemethoxycurcumin (3). Hơn nữa, đã nghiên cứu được mô hình tính toán mô phỏng docking phân tử của 03 hợp chất này trên đích phân tử protein enzyme PTP1B và α-Glucosidase (3W37).
- Đã nghiên cứu phân tích hàm lượng và thành phần hóa học của hai mẫu tinh dầu lá và cành của loài Quần đầu vỏ xốp (Polyalthia suberosa) và đánh giá được hoạt tính sinh học của hai mẫu tinh dầu này trên 03 dòng tế bào ung thư: HepG2, MCF7 và A549, cũng như hoạt tính kháng vi sinh vật của chúng trên 08 chủng vi sinh vật.
- Từ các kết quả thu được trong khuôn khổ nghiên cứu của đề tài, đề tài đã hướng dẫn 01 SV làm luận văn tốt nghiệp và hỗ trợ đào tạo cho 02 nghiên cứu sinh.
- Công bố được 01 bài báo quốc tế, thêm 01 bài chờ phản biện thuộc SCIE và 02 bài báo quốc gia có uy tín thuộc các tạp chí chuyên ngành.

 

Những đóng góp mới

- Phân lập và xác định cấu trúc hóa học được 12 hợp chất là dẫn xuất của curcumin, trong đó có 01 hợp chất mới.
- Công bố được 01 bài báo quốc tế (chờ phản biện thêm 01 bài) thuộc SCIE và 02 bài báo quốc gia có uy tín thuộc các tạp chí chuyên ngành.
- Đề tài đã hướng dẫn 01 SV làm luận văn tốt nghiệp và hỗ trợ đào tạo cho 01 nghiên cứu sinh.

 

*** Sản phẩm cụ thể giao nộp:

- Các bài báo đã công bố (liệt kê):
Công bố quốc tế:
1.    Son Ninh The, Anh Le Tuan, Thuy Dinh Thi Thu, Luyen Nguyen Dinh, and Tuyen Tran Thi. Essential Oils of Polyalthia suberosa Leaf and Twig and Their Cytotoxic and Antimicrobial Activities. Chemistry and Biodiversity, 2021, 18, e2100020. ISSN:1612-1880 (SCIE, Q2, IF 2.9).
2.    Anh-Tuan Nguyen, Phi-Hung Nguyen, Minh Quan Pham, Dao Cuong To, Ngoc Quang Dang, The-Hung Nguyen, Huu-Tho Nguyen, Tien-Dung Nguyen, Khanh-Huyen Thi Pham, Manh-Hung Tran. Identification of natural curcumins as potential dual inhibitors of PTP1B and α-Glucosidase through experimental and computational study. Kuwait Journal of Science, 2024 (revised R2, chờ đăng). (SCIE, Q2)
Công bố trong nước:
1.    Nguyễn Anh Tuấn, Đinh Thị Tú, Đỗ Thị Thúy, Vũ Thị Hà, Bùi Thị Thực, Trịnh Thị Thu Hà, Nguyễn Phi Hùng. Hợp chất curcuminoid phân lập từ củ nghệ vàng và hoạt tính ức chế α-glucosidse của chúng. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam, 2023, 04(146), 59-66.
2.    Nguyễn Phi Hùng, Nguyễn Anh Tuấn, Đinh Thị Tú, Tô Đạo Cường, Hoàng Thị Phương, Đặng Ngọc Quang, Đỗ Thị Thúy, Vũ Thị Hà, Bùi Thị Thực, Trịnh Thị Thu Hà. Methodology for quick analysis of curcumin, medethoxycurcumin, and bisdemethoxycurcumin from turmeric by Agilent 1260 HPLC system. Tạp chí Khoa học và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, 2023, 21(5), 103-109.

 

Kiến nghị

Từ các kết quả nghiên cứu thu được từ việc thực hiện đề tài này, chủ nhiệm đề tài cùng nhóm nghiên cứu xin đề xuất được tiếp tục nghiên cứu sâu hơn nữa trên các đối tượng thực vật khác thuộc chi Nghệ (rất có tiềm năng) để thu được nhiều hơn nữa các kết quả khoa học nhằm đóng góp thêm những giá trị khoa học cho lĩnh vực nghiên cứu Hóa hữu cơ nói chung và sinh học thực nghiệm. Từ các kết quả đó có thể đóng góp nhiều hơn nữa trong công tác đào tạo sau đại học (ThS, NCS), cũng như mở rộng được thêm các mối quan hệ hợp tác quốc tế giữa các nhà khoa học của Việt Nam và Liên bang Nga. Do đó, nhóm nghiên cứu mong tiếp tục nhận được các nguồn kinh phí tài trợ khác để có thể thực hiện được mong ước trên.

 

Ảnh nổi bật đề tài
1730948985562-phihung.png