Thông tin Đề tài

Tên đề tài Tác động của các quá trình hải dương đến quần xã sinh vật phù du vùng thềm lục địa Nam Trung bộ Việt Nam
Mã số đề tài KHCBBI.01/20-22
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Hải dương học
Họ và tên GS.TS. Đoàn Như Hải
Thời gian thực hiện 01/01/2020 - 31/12/2022
Tổng kinh phí 1.500,00 triệu đồng
Xếp loại Đạt loại B
Mục tiêu đề tài

Mục tiêu tổng quát là “Làm sáng tỏ các tác động khác nhau của các quá trình hải dương đến sinh vật phù du (cấu trúc và đặc trưng quần xã) trong vùng thềm lục địa Nam Trung Bộ nhằm tăng cường hiểu biết cho các quá trình (Hải dương và sinh vật) trong vùng thềm lục địa Việt Nam và làm cơ sở khoa học cho đánh giá nguồn lợi thủy sản;
- Góp phần quản lý và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đảm bảo an ninh thực phẩm trong bối cảnh biến đổi khí hậu
- Tăng cường xuất bản và trao đổi khoa học quốc tế trong vùng lãnh hải và đặc quyền kinh tế của Việt Nam, góp phần gìn giữ và bảo vệ vùng biển chủ quyền và vùng đặc quyền kinh tế của quốc gia.

Kết quả chính của đề tài

- Về khoa học: Các phân tích thực địa và số liệu dài hạn đã cung cấp minh chứng sự hình thành phông sườn lục địa (shelf-break front) trên mép thềm lục địa hẹp nam trung bộ do các yếu tố vật lý hải dương tạo nên. Phông này rõ ở phía bắc mũi Varella và có sự tác động của dòng chảy trên thềm lục địa tương tác với khối nước ngoài khơi (dòng biên Biển Đông).
Đối với quần xã SVPD, sự thay đổi về thành phần và độ phong phú thể hiện rất rõ ảnh hưởng của vùng ven bờ và mép thềm lục địa do các chất dinh dưỡng. Cấu trúc quần xã SVPD, đặc biệt là hàm lượng Chl-a và ĐVPD, chịu ảnh hưởng từ phông sườn lục địa và từ vùng ven bờ, rõ nhất ở tầng Chla cực đại và tầng đáy nhưng không rõ đối với tầng mặt. Ảnh hưởng từ ven bờ là do hàm lượng dinh dưỡng từ đất liền, ảnh hưởng ở ngoài mép thềm là do nước trồi tại mép thềm lục địa (phông sườn lục địa).
    Mô hình hóa chế độ dòng chảy cho thấy hiện diện một cặp xoáy nghịch (gần bờ) và xoáy thuận (xa bờ) tương đối ổn định ở phía bắc mũi Varella. Ở phía nam Varella, có hình thành 1 xoáy thuận có biên sát bờ và có thể mở rộng hơn ra ngoài khơi. Các kết quả mô hình phù hợp với các kết quả đo dòng chảy thực tế với hướng dòng chảy ở mặt cắt 1 có ngược so với 2 mặt cắt còn lại nằm ở phía ngoài mũi Varella. Kết quả mô hình cũng giống như kết quả phân tích trên mô hình HYCOM+CICE (Metzger et al. 2017) có độ phân giải 1/12o vào thời điểm khảo sát của đề tài.
-    Về ứng dụng: Về ý nghĩa thực tiễn, kết quả của đề tài cũng là cơ sở khoa học để đánh giá cơ sở thức ăn cho nguồn lợi thủy sản vùng thềm lục địa miền Trung Việt Nam. Kết quả của đề là cơ sở khoa học của nhiều nghiên cứu về hải dương học, sinh học hải hương cũng như biến đổi khí hậu.

 

Những đóng góp mới

Về mặt ý nghĩa khoa học, các kết quả nghiên cứu của đề tài mang tính mới trên cho Việt Nam và thế giới, đóng góp quan trọng về các đặc trưng của sinh vật phù du ở vùng thềm lục địa hẹp và dốc. Phát hiện ra các quá trình hải dương chưa được nghiên cứu ở Việt Nam, hiện tượng nước trồi do hoạt động của phông sườn lục địa (shelf-break front) trong mùa gió chuyển tiếp từ Đông Bắc sang Tây Nam.
 

***   Sản phẩm cụ thể giao nộp:
    - Các bài báo đã công bố: (liệt kê), Bài báo SCIE (Q2/3)

  • Doan-Nhu, H., & Nguyen-Ngoc, L. (2021). On the genus Alisphaera (Alisphaeraceae, Haptophyta) including a new species A. memoria sp. nov. in the South China Sea. Nova Hedwigia, 281-290.
  • Nguyen-Ngoc, L., Doan-Nhu, H., Phan-Tan, L., Huynh-Thi, D. N., Nguyen-Tam, V., Pham, A. H., ... & Tester, P. (2022). Seasonal occurrence of the potentially toxic benthic armoured dinoflagellates in Nha Trang Bay, South Central Coast of Viet Nam. Regional Studies in Marine Science, 55, 102627.
  • Huynh, N. D. T., Nguyen-Ngoc, L., Voss, M., & Doan-Nhu, H. (2022). Dinoflagellate Tripos furca and Tripos fusus niches in the South China Sea: Maximum entropy assessment of environmental factors. Regional Studies in Marine Science, 55, 102601.
  • Bài báo VAST2
  • Nguyen, T.V., D.T.N. Huynh, H, Doan-Nhu. (2023). Copepod vertical diel migration in central shelf Viet Nam. Academia Journal of Biology, 45(1): 65-75. https://doi.org/10.15625/2615-9023/17940
Kiến nghị Các kết quả thu được cần được khai thác sâu hơn; những vấn đề đã phát hiện của đề tài cũng cần được khẳng định và nghiên cứu ở mức sâu rộng hơn trong tương lai.
Ảnh nổi bật đề tài
1702521020261-t11 nhuhai.png