Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu thành phần hóa học, hoạt tính sinh học và tạo chế phẩm từ keo ong dú Việt Nam thu tại Bình Định và Khánh Hòa
Mã số đề tài VAST04.04/19-20
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Hóa sinh biển
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Đa dạng sinh học và các hợp chất có hoạt tính sinh học (VAST04)
Họ và tên Lê Nguyễn Thành
Thời gian thực hiện 01/01/2019 - 31/12/2021
Tổng kinh phí 600 triệu đồng
Xếp loại Xuất sắc
Mục tiêu đề tài

- Nghiên cứu phân lập các hợp chất có hoạt tính sinh học như kháng khuẩn, chống ung thư trong keo ong dú thu tại các tỉnh Bình Định và Khánh Hòa.
- Tạo chế phẩm cao chiết có khả năng kháng khuẩn từ keo ong dú định hướng tạo sản phẩm như nước súc miệng

Kết quả chính của đề tài

Về khoa học: Đã nghiên cứu thành phần hóa học và hoạt tính sinh học của 2 mẫu keo ong dú Lisotrigona furva thu ở Hoài Ân, Bình Định và Diên Khánh, Khánh Hòa.
- Đã phân lập và xác định cấu trúc của 12 hợp chất từ keo ong dú Bình Định, trong đó có 2 hợp chất mới là lisofurvin (BĐ1) và dihydrobrasixanthone B (BĐ2). Ngoài ra còn có các hợp chất xanthone, phenolic và triterpene. Hợp chất α-mangostin (BĐ7) có tác dụng mạnh trên chủng vi khuẩn trên các chủng vi khuẩn Gram (+), P. aeruginosa và nấm C. albicans. Hợp chất 3-isomangostin (BĐ11) và γ-mangostin (BĐ12) là thể hiện tác dụng hoạt tính trên các chủng vi khuẩn Gram (+).
- Về hoạt tính gây độc tế bào ung thư, một số hợp chất phân lập từ keo ong ở Bình Định cũng thể hiện hoạt tính khá tốt như các hợp chất BĐ10 thể hiện hoạt tính trên cả 4 dòng tế bào ung thư với với giá trị IC50 từ  2,1±0,15 đến 9,55±0,50  µg/mL. Các hợp chất BĐ5-6, BĐ11-12 có tác dụng khá tốt hay trung bình trên các dòng tế bào ung thư HepG-2, LU và MCF-7 với giá trị IC50 trong khoảng 4,23-11,14 µg/mL.
- Từ mẫu keo ong dú Khánh Hòa đã phân lập được 5 hợp chất sạch KH1-KH5 với khung cycyloartane triterpen. Các hợp chất này thể hiện hoạt tính kháng khuẩn từ trung bình đến yếu trên các chủng vi khuẩn Gram (+), không có tác dụng trên vi khuẩn Gram (-) và nấm. Các hợp chất phân lập cũng thể hiện hoạt tính yếu trên các dòng tế bào ung thư thử nghiệm.
Về ứng dụng: Đã tiến hành khảo sát, xây dựng quy trình chiết xuất keo ong dú Bình định để thu được cao chiết có hoạt tính kháng khuẩn trên chủng vi khuẩn Gram (+) quy mô 2 kg nguyên liệu/mẻ có hiệu suất chiết cao 68,3 %. Đã tiến hành xây dựng tiêu chuẩn cơ sở cho chế phẩm cao chiết

Sản phẩm cụ thể giao nộp:

- Các bài báo đã công bố:
1. Vu Thi Kim Oanh, Ha Thi Thoa, Nguyen Thi Minh Hang, Diep Thi Lan Phuong, Nguyen Thi Phuong Lien, Milena Popova, Boryana Trusheva, Vassya Bankova, Thanh Nguyen Le (2021) New dihydrochromene and xanthone derivatives from Lisotrigona furva propolis, Fitoterapia, 149, 104821.
2. Le Nguyen Thanh, Ha Thi Thoa, Nguyen Thi Tu Oanh, Tran Huu Giap, Vu Thi Quyen, Nguyen Thi Thu Ha, Diep Thi Lan Phuong, Nguyen Thi Phuong Lien, Nguyen Thi Minh Hang (2021) Cycloartane triterpenoids and biological activities from the propolis of the stingless bee Lisotrigona furva, Vietnam Journal of Chemistry, 59(4), 426-430.
- Các sản phẩm cụ thể (mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ): Cao chiết keo ong 2,76 kg

Những đóng góp mới

- Lần đầu tiên nghiên cứu thành phần hóa học keo ong L. furva tại Việt Nam (Bình Định, Khánh Hòa) và trên thế giới. Đã phân lập được 2 hợp chất mới là lisofurvin (BĐ1) và dihydrobrasixanthone B (BĐ2).
- Đã phát hiện một số hợp chất có hoạt tính kháng  khuẩn, gây độc tế bào tốt có trong keo ong L. furva.

 

Địa chỉ ứng dụng Phối hợp với công ty dược phẩm để nghiên cứu bào chế các chế phẩm từ cao chiết keo ong thu được.
Kiến nghị

- Do thành phần hóa học keo ong phụ thuộc nhiều vào loài ong, địa điểm cũng như thời gian thu mẫu, cần có thêm các nghiên cứu về các loài keo ong khác nhau để chứng minh tác dụng sinh học, dược lý của các loại keo ong khác nhau.
- Kết hợp với các nhà nghiên cứu sinh học, nông nghiệp nghiên cứu nhằm nghiên cứu sự đa dạng của các loài ong dú ở Việt Nam, đặc điểm sinh học của loài ong cũng như có quy trình nhân nuôi ong dú theo tiêu chuẩn nhằm đưa ra được các loại keo ong có chất lượng tốt.

Ảnh nổi bật đề tài
1664333055372-60.jpg