Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu cơ sở khoa học nhằm phục hồi và quản lý các bãi giống tự nhiên của Tu hài (Lutraria rhynchaena Jonas, 1844) tại vùng biển Hải Phòng - Quảng Ninh
Mã số đề tài VAST.06.03/17-18
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Tài nguyên và Môi trường biển
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Khoa học và Công nghệ biển (VAST06)
Họ và tên TS. Đỗ Mạnh Hào
Thời gian thực hiện 01/01/2017 - 31/12/2018
Tổng kinh phí 600 triệu đồng
Xếp loại Khá
Mục tiêu đề tài

Có được các tư liệu khoa học về nguồn giống và đề xuất giải pháp phục hồi và quản lý hiệu quả các bãi giống tự nhiên của tu hài tại Hải Phòng và Quảng Ninh

Kết quả chính của đề tài

- Về khoa học:
+ Mật độ tu hài tại khu vực nghiên cứu trong giai đoạn 2017-2018 dao động từ 1,7 - 23,7 con/25 m2, trung bình là 7,04 con/25 m2. Diện tích phân bố khoảng 65,06 ha. Trữ lượng khoảng 16,0 tấn.
+ Phân bố và mật độ của tu hài liên quan đến đặc điểm trầm tích, tu hài có mật độ cao nhất ở nền đáy có kích thước cát trung.  
+ Tu hài có khả năng thành thục và sinh sản quanh năm. Trong đó, tháng 1, tháng 4 và tháng 9 là những tháng sinh sản chính của tu hài.
+ Kết quả nghiên cứu gen 16S và COI cho thấy các mẫu Tu hài ở khu vực nghiên cứu được chia làm 7 nhóm khác nhau và có sự tương đồng di truyền cao nhất với loài L. rhynchaena.  
- Về ứng dụng:
+ Đề xuất bộ tiêu chí và lựa chọn khoanh vùng bảo vệ làm nguồn bố mẹ, phục vụ sản xuất giống và bảo tồn nguồn gen theo thứ tự ưu tiên là: Tùng Sâu (trạm 12), bãi Vạn Bội (trạm 7) và hang Trinh Nữ (trạm 13).
+ Đề xuất các nhà quản lý nên có biện pháp cấm người dân khai thác nguồn lợi tu hài tự nhiên vào những tháng tu hài sinh sản tập trung, cụ thể là các tháng 1, 4 và tháng 9

Những đóng góp mới

- Cập nhật hiện trạng về diện tích, mật độ và trữ lượng của Tu hài ở vùng biển Cát Bà - Hạ Long.
- Đánh giá được mối tương quan giữa đặc điểm trầm tích đến phân bố và mật độ của tu hài.
- Xác định được chu kì sinh sản của Tu hài ở vùng biển nghiên cứu.
- Xây dựng được cơ sở khoa học lựa chọn các bãi tu hài cần ưu tiên bảo vệ làm nguồn bố mẹ sản xuất giống và bảo tồn nguồn gen.
- Xây dựng được cơ sở khoa học đề xuất giải pháp cấm người dân khai thác nguồn lợi tu hài tự nhiên vào những tháng tu hài sinh sản tập trung.

Sản phẩm đề tài

Các bài báo đã công bố (liệt kê)

- Tạp chí quốc tế
+ Do Manh Hao, Do Trung Sy, Dao Thi Anh Tuyet, Le Minh Hiep, Nguyen Tien Dat, Do Thi Thu Huong, Do Cong Thung, Dang Hoai Nhon, Tran Dinh Lan, Nguyen Van Quan. Effect of environment conditions on distribution, density and reproductive cycle of Lutraria rhynchaena (Jonas, 1844) in Cat Ba - Ha Long Bay, Vietnam. Open Life Science (Accepted).
+ Harutaka Hata,  Nguyen Van Quan, Tran Manh Ha,  Hiroyuki Motomura, 2020. Thrissina belvedere, a new thryssa from Ha Long Bay, northern Vietnam and redescription of Thrissina chefuensis (Günther 1874) (Clupeiformes: Engraulidae). Icthyology Reserach. DOI 10.1007/s10228-020-00743-9.
- Tạp chí quốc gia
+ Đỗ Mạnh Hào, Đào Thị Ánh Tuyết, Nguyễn Tiến Đạt, Hoàng Thị Thanh Nga, Lê Minh Hiệp, Đỗ Thị Thu Hương, 2019. Hiện trạng nguồn lợi Tu hài (Lutraria rhynchaena Jonas, 1844) khu vực vịnh Cát Bà - Hạ Long. T/c KH&CN biển 19-3A:307-315.
+ Do Manh Hao, Dao Thi Anh Tuyet, Nguyen Tien Dat, Le Minh Hiep, Nguyen Van Quan, Tran Dinh Lan, Hoang Phu Hiep, 2019. Building on a set of criteria for selection of natural clam beds (Lutraria rhynchaena, Jonas 1844) aims to use as broodstock source for seed production and gene conservation in Cat Ba - Ha Long Bay. Journal of Marine Science and Technology: 19-3:395-404.
- Hội nghị, hội thảo quốc gia
+ Đỗ Mạnh Hào, Đào Thị Ánh Tuyết, Nguyễn Văn Hạnh, 2019. Đánh giá đa hình gen 16S và gen COI của Tu hài (Lutraria sp.) ở vùng biển vịnh Cát Bà - Hạ Long. Tuyển tập báo cáo khoa học toàn quốc "Diễn đàn Sinh học biển và Phát triển bền vững 2019":446-458. ISBN: 987-604-913-875-4.
- Các sản phẩm cụ thể
Sơ đồ phân bố các bãi giống, bãi đẻ của tu hài tự nhiên vùng biển Hải Phòng và Quảng Ninh (tỷ lệ 1/50.000).
- Các sản phẩm khác
+ 01 báo cáo tổng hợp
+ Hỗ trợ 01 học viên cao học làm luận văn tốt nghiệp

Địa chỉ ứng dụng

Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh.