Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu thành phần hóa học và hoạt tính bảo vệ gan rễ cây thần xạ hương Luvunga scandens (Roxb). Buch. Ham (Mã số đề tài: VAST04.05/15-16)
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Công nghệ Hoá học
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Đa dạng sinh học và các hợp chất có hoạt tính sinh học (VAST04)
Họ và tên TS Mai Đình Trị
Thời gian thực hiện 01/01/2015 - 01/01/2016
Tổng kinh phí 600 triệu đồng
Xếp loại Xuất sắc
Mục tiêu đề tài

- Nghiên cứu thành phần hoá học của  rễ cây thần xạ hương và chiết xuất được hợp chất có hoạt tính bảo vệ chức năng gan.
- Tạo được chế phẩm (dạng nhóm chất có hoạt tính bảo vệ chức năng gan) nhằm nghiên cứu thử nghiệm hoạt tính bảo vệ chức năng gan trên in vivo

Kết quả chính của đề tài

- Về khoa học:
+ Đã phân lập và xác định cấu trúc 22 hợp chất trong đó: 2 hợp chất mới: Luvunga A (17) và luvungaside A (22) cùng 20 hợp chất đã biết gồm: (E)-sinapinaldehyde (1), p-hydroxycinamaldehyde (2), protocatechuic aldehyde (3), protocatechuic acid (4), ostruthin (5), 6-geranyl-7-hydroxy-8-methoxycoumarin (6), bergapten (7), scopoletin (8), R-peucedanol (9), Xanthoarnol (10), acid umbelliferone-6-carboxylic (11), esculin (12), haploperoside (13), [(E)-3-(2,2-dimetyl-2H-chromen-6-yl) prop-2-enal (14) và khellol glucoside (15), liomonin (16) và 3-O-β-D-glucopyranosylstigmast-5,22(E)-dien (18), 1,3-dihydroxy-2-methoxy-10-methyl-9-acridone (19), arborinin (20) và 1-hydroxy-3-methoxy-10-methyl-9-acridone (21).Trong đó,có sáu hợp chất 6, 9, 10, 12, 13, 15 lần đầu tiên được tìm thấy trong chi và ba hợp chất 1, 2, 3, 4, 7, 8, 14) tìm thấy trong loài.
+ Đã thử nghiệm hoạt tính bảo vệ gan trên các cao chiết cho thấy cao CHCl3, EtOAc, EtOH có tác dụng tăng sinh bào từ 20- 47%. Hoạt tính bảo vệ gan cũng được đánh giá trên các chất tinh khiết cho thấy 11 hợp chất có tác dụng phòng ngừa sự ức chế tăng trưởng tế bào do CCl4 2mM gây ra từ 20% đến 195%.
+ Đã  xây dựng quy trình tạo chế phẩm trên cặn chiết có hoạt tính bảo vệ gan
+ Đã thử nghiệm tác dụng bảo vệ gan trên chế phẩm ở liều 1,6g/kg thể trọng chuột thấy có tác dụng rõ ức chế sự gia tăng MDA và phục hồi GSH nội sinh trong gan cũng như làm giảm hoạt độ AST và ALT.
+ Đã xây dựng phương pháp HPLC để xác định hàm lượng hoạt chất chính. Kết quả phân tích cho thấy hàm lượng arborinine chiếm khoảng 0,011 và 0,096% trong nguyên liệu và chế phẩm.
+ Đã xây dựng TCCS cho nguyên liệu và chế phẩm.

HÌnh ảnh trong đề tài:

mdtri1

Những đóng góp mới

- Lần đầu nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt tính bảo vệ gan rễ cây thần xạ hương, kết quả phân lập và xác định cấu trúc của 02 hợp chất mới cũng như thử tác dụng bảo vệ gan trên cao chiết và các chất tinh khiết.

Sản phẩm đề tài

- Các bài báo công bố ( liệt kê)
1.    Nguyễn Tấn Phát, Nguyễn Bình Kha, Lê Tiến Dũng, Phan Nhật Minh, Bùi Trọng Đạt, Cao Tấn Lĩnh, Mai Đình Trị, (2016). Các coumarin từ rễ thần xạ hương, Tạp chí Hóa học 54(2e), 120-123.
2.    Nguyễn Tấn Phát, Lê Tiến Dũng, Phan Nhật Minh, Bùi Trọng Đạt, Trần Nguyễn Minh Ân, Mai Đình Trị, (2016). Các alkaloid acridon từ rễ thần xạ hương ở Việt Nam, Tập chí Dược liệu, tập 21, số 6, trang 393-397.
3.    Tan Phat Nguyen, Nhat Phan Minh, Trong Bui Dat, Tien Dung Le, Minh An Tran Nguyen, Thi Nhat Trinh Pham & Dinh Mai Tri (2017). Limonoid from the rhizomes of Luvunga scandens (Roxb.) Buch. Ham, Natural Product Research, http://dx.doi.org/10.1080/14786419.2017.1303690
- Các bằng sáng chế, giải pháp hữu ích ( liệt kê)
- Các sản phẩm cụ thể (mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ)
Stt    Tên sản phẩm    Mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ
1    Hồ sơ kết quả thu thập mẫu gồm tiêu bản mẫu (ảnh chụp, ảnh tiêu bản), mẫu nghiên cứu (nơi thu mẫu, số lượng)    Hồ sơ đầy đủ kết quả thu thập mẫu, tiêu bản
(Viện CNHH)
2    Quy trình chiết tách hợp chất có hoạt tính bảo vệ chức năng gan    Quy trình tối ưu, đơn giản,  hiệu suất cao.
(Viện CNHH)
3    Bộ số liệu phổ của 10 hợp chất phân lập có tác dụng bảo vệ chức năng gan trên in vitro    Phân lập từ 22 chất tinh khiết có đầy đủ số liệu phổ  NMR, MS (Viện CNHH)
4    Qui trình tạo chế phẩm hổ trợ điều trị gan từ rễ cây thần xạ hương    Có được qui trình tạo chế phẩm bột sấy thăng hoa. (Viện CNHH)
5    Kết quả đánh giá hoạt tính bảo vệ chức năng gan của in vivo và in vitro    Có kết quả thử nghiệm 19 chất tinh khiết và chế phẩm cũng như các thông số đánh giá.
(Viện CNHH)
6    Kết quả nghiên cứu an toàn chế phẩm    Có kết quả về LD50
7    Đào tạo    03 Thạc sĩ, (Đại học Cần Thơ)
8    Bài báo quốc gia    02 (Viện CNHH)
9    Bài báo quốc tế    01 (Viện CNHH)

Kiến nghị

- ?ánh giá theo dõi hàm l??ng ch?t chính arborinine trong r? theo th?i gian nh?m có ???c th?i ?i?m thu hái cho hàm l??ng t?t nh?t
-  Kh?o sát các ?i?u ki?n chi?t nh?m lo?i thêm t?p ch?t và nâng cao hàm l??ng ho?t ch?t chính
- C?n nghiên c?u sâu h?n v? c? ch?  tác d?ng d??c lý các ch?t tinh khi?t