Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu và xây dựng quy trình chiết tách hoạt chất rotundin trong cây bình vôi trồng ở qui mô sản xuất thử, áp dụng tại tỉnh Thái Bình Mã số đề tài: VAST.NĐP.07/14-15
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Hoá học các hợp chất thiên nhiên
Thuộc Danh mục đề tài Đề tài hợp tác với các ngành và địa phương
Họ và tên PGS.TS. Lê Minh Hà
Thời gian thực hiện 01/01/2014 - 01/01/2016
Tổng kinh phí 2,5 tỷ đồng+ Kinh phí Viện Hàn lâm KHCNVN: 800 triệu đồng + Kinh phí từ địa phương sở KHCN Thái Bình: 900 triệu đồng+ Kinh phí từ doanh nghiệp Khải Hà: 800 triệu đồng
Xếp loại Khá
Mục tiêu đề tài

Mục tiêu chung: Phát triển nguồn nguyên liệu cây bình vôi và xây dựng qui trình chiết tách rotundin trồng ở qui mô sản xuất thử phục vụ sản xuất rotundin đạt tiêu chuẩn dược dụng.
Mục tiêu cụ thể:
- Lựa chọn được loài bình vôi thích hợp có hàm lượng rotundin cao.
- Xây dựng được quy trình nhân giống, trồng cây, thu hoạch và bảo quản củ bình vôi.
- Xây dựng được quy trình chiết tách và tinh chế rotundin từ củ bình vôi trồng ở qui mô sản xuất thử đạt tiêu chuẩn dược dụng.

Kết quả chính của đề tài

-    Về khoa học:
+ Hồ sơ thu thập mẫu củ Bình vôi: 5 loài
+ Hồ sơ kỹ thuật  nhân giống cây Bình vôi từ củ và nuôi cấy mô
+ 01 Quy trình công nghệ tách chiết rotundin thô quy mô 200 kg nguyên liệu tươi/mẻ
+ 01 Quy trình công nghệ tinh chế rotundin 98% quy mô 1,0 kg sản phẩm/mẻ
+ 10 kg Rotundin thô và 1 kg Rotundin tinh chế
+ Bộ số liệu phổ, thông số hóa lý, số liệu HPLC đánh giá độ sạch của chế phẩm chứa rotundin
+ Tiêu chuẩn cơ sở của Rotundin 98%
-    Về ứng dụng:
+ Đã tiến hành trồng thử nghiệm cây bình vôi tại 4 địa điểm là Hòa Bình, Thái Bình, Đà Lạt và Đắc nông với diện tích mỗi nơi từ 200 – 300 m2. Hòa Bình cho tỷ lệ cây phát triển tốt đạt trên 95% và vùng đất núi đá vôi tại Hòa Bình rất phù hợp cho trồng bình vôi.
+Đã ứng dụng và kết hợp với công ty dược Khải Hà Thái bình sản xuất thử nghiệm 10 kg rotundin thô và 01 kg rotundin tinh đạt tiêu chuẩn dược dụng. Công ty đã hoàn toàn tự chủ và nắm vững quy trình công nghệ trong việc trồng và chế biến bình vôi.

lmha

Những đóng góp mới

- Đã xác định và lập tiêu bản tên khoa học của 5 loài bình vôi là: Stephania sinica Diels; Stephania epigaea H. S. Lo.; Stephania cephalantha Hayata; Stephania hernadifolia (Willd.) Walp.và Stephania glabra (Roxb.) Miers. và lựa chọn được loài Stephania sinica có hàm lượng hoạt chất cao (trên 0,4% so với khối lượng củ tươi).
-Lần đầu tiên đã nghiên cứu được các điều kiện nhân giống cây bình vôi từ củ, từ hạt và nuôi cấy mô và tiến hành trồng thử nghiệm cây bình vôi Stephania sinica tại Hòa Bình, Thái Bình, Đà Lạt và Đắc nông.
- Đã xây dựng được phương pháp định lượng hoạt chất rotundin trong củ Bình vôi tươi bằng sắc ký lớp mỏng kết hợp đo mật độ quang hấp thụ (TLC-Scanning). Phương pháp này áp dụng để định hướng cho việc thu mua vùng nguyên liệu được kịp thời để sản xuất rotundin lượng lớn.
- Đã nghiên cứu và hoàn thiện quy trình công nghệ tách chiết và tinh chế rotundin quy mô 200kg nguyên liệu củ Bình vôi tươi/mẻ và áp dụng thành công tại công ty dược Khải Hà, Thái Bình.

Sản phẩm đề tài

- Các bài báo đã công bố (liệt kê): 03 bài
1. Lê Minh Hà, Ngọ Thị Phương, Nguyễn Văn Dư, Trần Văn Tiến, Nguyễn Công Sỹ, Vũ Đức Thắng, Nguyễn Thị Phương, Bùi Đình Thạch, Nguyễn Văn Minh Khôi, Đỗ Trường Thiện; Xây dựng phương pháp định lượng rotundin trong củ Bình vôi tươi bằng sắc ký lớp mỏng kết hợp đo mật độ quang (TLC-Scanning), Tạp chí Dược liệu, Tập 19, Số 6, tr. 375-380, 2014.
2. Trần Văn Tiến, Lê Minh Hà, Ngọ Thị Phương, Lê Ngọc Hùng, Nguyễn Văn Minh Khôi, Nguyễn Công Sỹ, Nguyễn Văn Dư; Nghiên cứu nhân giống cây Bình vôi (Stephania sp.) từ củ cắt; Tạp chí Kinh tế sinh thái, số 48, tr 3-9, 2015.
3. Trần Văn Tiến, Lê Minh Hà, Ngọ Thị Phương, Lê Ngọc Hùng, Nguyễn Văn Minh Khôi, Nguyễn Công Sỹ, Nguyễn Văn Dư; Nghiên cứu nhân giống cây Bình vôi (Stephania sp.) từ hạt; Tạp chí Kinh tế sinh thái, số 50, 2016. (Đang chờ xuất bản, đã có xác nhận đăng bài).
- Các bằng sáng chế, giải pháp hữu ích (liệt kê)
- Các sản phẩm cụ thể (mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ):
    10 kg rotundin thô hàm lượng 37,1%
    01 kg rotundin tinh 99,5%
    Bộ tiêu bản 05 loài bình vôi
    Sản phẩm được lưu giữ tại Phòng Hóa dược, Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên, Viện Hàn lâm KH&CN VN.
- Các sản phẩm khác (nếu có): Đào tạo Thạc sĩ: 01
Học viên: Vũ Đức Thắng - Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật - Khóa XVI (2012-2014);

Địa chỉ ứng dụng

Công ty cổ phần Dược vật tư y tế Khải Hà, Số 2A, phố Lý Bôn, phường Tiền Phong, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình