Thông tin Đề tài

Tên đề tài Hoàn thiện các điều kiện để xét nghiệm, khảo nghiệm và xây dựng văn bản pháp lý nhằm triển khai ứng dụng sản phẩm Công nghệ sinh học thực vật trên đồng ruộng
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Công nghệ Sinh học
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Công nghệ sinh học (VAST02)
Họ và tên GS.TS. Lê Trần Bình
Thời gian thực hiện 01/01/2003 - 01/01/2008
Tổng kinh phí 4.500.000.000 (Bốn tỉ năm trăm triệu đồng)
Mục tiêu đề tài

3.1.1.1. Dự án đã nâng cao năng lực, hoàn thiện các điều kiện về:
a. Cơ sở vật chất: bao gồm các trang thiết bị cho phòng thí nghiệm phân tích cây chuyển gen; hệ thống nhà lưới, nhà kính trồng cây chuyển gen đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn sinh học, an toàn môi trường, phù hợp với dưới điều kiện Việt Nam.
b. Nâng cao trình độ kỹ thuật: bao gồm 5 phương pháp nhận biết và đánh giá cây chuyển gen qui mô từ phòng thí nghiệm đến nhà lưới cho các đối tượng cây trồng như lúa, bông, đu đủ với các loại gen chuyển kháng sâu, chịu hạn, chịu mặn …
c. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: qua các khóa đào tạo ngắn hạn và thăm quan thực tập tại một số phòng thí nghiệm tiên tiến trên thế giới.
3.1.1.2. Dự án đã góp phần xây dựng các văn bản pháp quy về việc nghiên cứu và ứng dụng cây chuyển gen, các văn bản hướng dẫn đánh giá sinh học, an toàn sinh học, an toàn môi trường và an toàn thực phẩm đối với cây trồng chuyển gen.
3.1.1.3. Dự án đã hoàn thiện quy trình triển khai thử nghiệm cây chuyển gen từ phòng thí nghiệm ra đồng ruộng trên cơ sở lấy cây đu đủ chuyển gen kháng virus đốm vòng (PRSV) làm mô hình.

1. Dự án đã nâng cao năng lực, hoàn thiện các điều kiện về:

a. Cơ sở vật chất: bao gồm các trang thiết bị cho phòng thí nghiệm phân tích cây chuyển gen; hệ thống nhà lưới, nhà kính trồng cây chuyển gen đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn sinh học, an toàn môi trường, phù hợp với dưới điều kiện Việt Nam.

b. Nâng cao trình độ kỹ thuật: bao gồm 5 phương pháp nhận biết và đánh giá cây chuyển gen qui mô từ phòng thí nghiệm đến nhà lưới cho các đối tượng cây trồng như lúa, bông, đu đủ với các loại gen chuyển kháng sâu, chịu hạn, chịu mặn …

c. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: qua các khóa đào tạo ngắn hạn và thăm quan thực tập tại một số phòng thí nghiệm tiên tiến trên thế giới.

2. Dự án đã góp phần xây dựng các văn bản pháp quy về việc nghiên cứu và ứng dụng cây chuyển gen, các văn bản hướng dẫn đánh giá sinh học, an toàn sinh học, an toàn môi trường và an toàn thực phẩm đối với cây trồng chuyển gen.

3. Dự án đã hoàn thiện quy trình triển khai thử nghiệm cây chuyển gen từ phòng thí nghiệm ra đồng ruộng trên cơ sở lấy cây đu đủ chuyển gen kháng virus đốm vòng (PRSV) làm mô hình.

Kết quả chính của đề tài

2.1. Về khoa học:
Qua sáu năm thực hiện, dự án đã thu được những kết quả như sau:
- Tăng cường được 14 chủng loại trang thiết bị máy móc phục vụ cho việc xét nghiệm và phân tích cây chuyển gen về các lĩnh vực sinh học phân tử, an toàn sinh học, an toàn thực phẩm và an toàn môi trường với tổng trị giá là 1.641.537.764 đồng.
- Xây dựng được một hệ thống nhà kính, nhà lưới phục vụ triển khai trồng thử nghiệm cây chuyển gen đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn sinh học, an toàn môi trường, phù hợp với điều kiện khí hậu của Việt Nam với tổng trị giá là 885.211.397 đồng.
- Xây dựng được 5 phương pháp (Sinh lý thử tính kháng kháng sinh, phân tích sinh hóa – miễn dịch, phân tích bằng sinh học phân tử, thử nghiệm cây chuyển gen trong nhà kính, lai tạo để kiểm tra cây chuyển gen) về nhận biết và đánh giá cây chuyển gen qui mô từ phòng thí nghiệm đến nhà lưới cho các đối tượng cây trồng như lúa, bông, đu đủ với các loại gen chuyển kháng sâu, chịu hạn, chịu mặn …
- Xây dựng được mô hình triển khai thử nghiệm cây chuyển gen từ phòng thí nghiệm ra đồng ruộng. Đối tượng mô hình là cây đu đủ chuyển gen.
- Đã nhận mẫu và đánh giá thẩm định lúa gạo được trồng trên các cánh đồng lúa chuyên canh của Việt Nam về khía cạnh GMO cho các công ty (Công ty cổ phần Gentraco, Haporo) trước khi xuất khẩu ra nước ngoài, được nước nhập chấp nhận.
- Đào tạo được một đội ngũ cán bộ có đủ năng lực cho việc xét nghiệm và đánh giá cây chuyển gen cũng như việc triển khai trồng thử nghiệm cây chuyển gen đảm bảo an toàn sinh học và môi trường.
- Tham gia xây dựng các văn bản pháp qui về việc nghiên cứu và ứng dụng cây chuyển gen, các văn bản hướng dẫn đánh giá an toàn sinh học, an toàn thực phẩm và an toàn môi trường đối với cây trồng chuyển gen. Tổ chức được 01 hội thảo và 01 lớp tập huấn về các vấn đề liên quan đến việc ứng dụng cây chuyển gen.
2.2. Về ứng dụng vào thực tiễn:
Sau 6 năm thực hiện, dự án đã có nhiều ứng dụng trong thực tiễn, đặc biệt có thể sử dụng trang thiết bị, phương pháp phân tích cây chuyển gen của dự án để phân tích và đánh giá an toàn sinh học, an toàn thực phẩm cho những sản phẩm chuyển gen mới được tạo ra hay du nhập vào Việt Nam trước khi đưa ra thị trường.
2.3. Đã được đánh giá ở Hội đồng khoa học công nghệ cấp cơ sở đạt kết quả xuất sắc. Nhận xét   (ở hội nghị, hội thảo? Công bố tạo chí?)

1. Về khoa học:

Qua sáu năm thực hiện, dự án đã thu được những kết quả như sau:

- Tăng cường được 14 chủng loại trang thiết bị máy móc phục vụ cho việc xét nghiệm và phân tích cây chuyển gen về các lĩnh vực sinh học phân tử, an toàn sinh học, an toàn thực phẩm và an toàn môi trường với tổng trị giá là 1.641.537.764 đồng.

- Xây dựng được một hệ thống nhà kính, nhà lưới phục vụ triển khai trồng thử nghiệm cây chuyển gen đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn sinh học, an toàn môi trường, phù hợp với điều kiện khí hậu của Việt Nam với tổng trị giá là 885.211.397 đồng.

- Xây dựng được 5 phương pháp (Sinh lý thử tính kháng kháng sinh, phân tích sinh hóa – miễn dịch, phân tích bằng sinh học phân tử, thử nghiệm cây chuyển gen trong nhà kính, lai tạo để kiểm tra cây chuyển gen) về nhận biết và đánh giá cây chuyển gen qui mô từ phòng thí nghiệm đến nhà lưới cho các đối tượng cây trồng như lúa, bông, đu đủ với các loại gen chuyển kháng sâu, chịu hạn, chịu mặn …

- Xây dựng được mô hình triển khai thử nghiệm cây chuyển gen từ phòng thí nghiệm ra đồng ruộng. Đối tượng mô hình là cây đu đủ chuyển gen.

- Đã nhận mẫu và đánh giá thẩm định lúa gạo được trồng trên các cánh đồng lúa chuyên canh của Việt Nam về khía cạnh GMO cho các công ty (Công ty cổ phần Gentraco, Haporo) trước khi xuất khẩu ra nước ngoài, được nước nhập chấp nhận.

- Đào tạo được một đội ngũ cán bộ có đủ năng lực cho việc xét nghiệm và đánh giá cây chuyển gen cũng như việc triển khai trồng thử nghiệm cây chuyển gen đảm bảo an toàn sinh học và môi trường.

- Tham gia xây dựng các văn bản pháp qui về việc nghiên cứu và ứng dụng cây chuyển gen, các văn bản hướng dẫn đánh giá an toàn sinh học, an toàn thực phẩm và an toàn môi trường đối với cây trồng chuyển gen. Tổ chức được 01 hội thảo và 01 lớp tập huấn về các vấn đề liên quan đến việc ứng dụng cây chuyển gen.

2. Về ứng dụng vào thực tiễn:

Sau 6 năm thực hiện, dự án đã có nhiều ứng dụng trong thực tiễn, đặc biệt có thể sử dụng trang thiết bị, phương pháp phân tích cây chuyển gen của dự án để phân tích và đánh giá an toàn sinh học, an toàn thực phẩm cho những sản phẩm chuyển gen mới được tạo ra hay du nhập vào Việt Nam trước khi đưa ra thị trường.

3. Đã được đánh giá ở Hội đồng khoa học công nghệ cấp cơ sở đạt kết quả xuất sắc. Nhận xét   (ở hội nghị, hội thảo? Công bố tạo chí?)

Sản phẩm đề tài

 

4.1. Ấn phẩm khoa học
1. Bài giảng liên quan đến lớp tập huấn GMO
2. Chu Hoàng Hà, Nguyễn Minh Hùng, Bùi Chi Lăng, Lê Trần Bình (2004) Đánh giá tính đa dạng của các dòng virut gây bệnh đốm vòng đu đủ của Việt Nam thông qua tách dòng để xác định và so sánh trình tự gen mã hóa protein vỏ (CP). Tạp chí CNSH, 2(4): 451-459.
3. Đỗ Xuân Đồng, Nguyễn Thị Hồng Châu, Lê Trần Bình (2005) Đánh giá khả năng kháng sâu đục thân (Scirpophaga incertulas) của các dòng lúa chuyển gen cry1Ac. Những Vấn Đề Nghiên Cứu Cơ Bản Trong Khoa Học Sự Sống, Đại học Y Hà Nội, 03.10.2005. 1191-1193.
4. Lê Quỳnh Liên, Lâm Đại Nhân, Đinh Thị Phòng, Lê Thị Muội, Lê Trần Bình (2003) Nghiên cứu khả năng tái sinh cụm chồi từ phôi hạt non cây đu đủ (Carica papaya L.) phục vụ chuyển gen. Tạp chí CNSH, 1(3): 355-362.
5. Lê Trần Bình (2008) Phát triển công nghệ cây trồng chuyển gen ở Việt Nam. Nxb KH&CN Việt Nam. Sách chuyên khảo.
6. Nguyên Minh Hùng, Chu Hoàng Hà, Lê Trần Bình (2006) Nghiên cứu hệ thống tái sinh cây đu đủ (Carica papaya L.) từ phôi soma phục vụ cho chuyển gen. Tạp chí CNSH 4(2): 233-239.
7. Nguyễn Thị Hồng Châu, Nguyễn Phương Thảo, Lê Trần Bình, Lê Thị Muội (2003) Chuyển gen thông qua Agrobacterium tumefaciens vào giống lúa C71. Tạp chí CNSH, 1(2): 219-226.
8. Trần Hồng Hà, Lê Trần Bình, Lê Thị Thu Hiền, Nông Văn Hải, Lê Thanh Bình và Hoàng Thanh Nhàn (2005) An toàn sinh học: đánh giá và quản lý rủi ro sinh vật biến đổi gen. Nxb Lao động và xã hội, Hà Nội. Sách chuyên khảo
9. Tuyển tập báo cáo hội thảo “Những xu thế mới trong khoa học thực vật”. Đại Lải, Vĩnh Phúc, 14-15/4/2008.
4.2. Quy trình công nghệ thiết kế
Dự án đã xây dựng 5 phương pháp cho phân tích (Sinh lý thử tính kháng kháng sinh, phân tích sinh hóa – miễn dịch, phân tích bằng sinh học phân tử, thử nghiệm cây chuyển gen trong nhà kính, lai tạo để kiểm tra cây chuyển gen) về nhận biết và đánh giá cây chuyển gen qui mô từ phòng thí nghiệm đến nhà lưới cho các đối tượng cây trồng như lúa, bông, đu đủ với các loại gen chuyển kháng sâu, chịu hạn, chịu mặn …
4.3. Sản phẩm mẫu
- Nhà kính, nhà lưới, vườn thí nghiệm trồng cây chuyển gen
- Sách chuyên khảo (xem mục 4.1.)
- Các dòng cây đu đủ chuyển gen

1. Ấn phẩm khoa học

- Bài giảng liên quan đến lớp tập huấn GMO

- Chu Hoàng Hà, Nguyễn Minh Hùng, Bùi Chi Lăng, Lê Trần Bình (2004) Đánh giá tính đa dạng của các dòng virut gây bệnh đốm vòng đu đủ của Việt Nam thông qua tách dòng để xác định và so sánh trình tự gen mã hóa protein vỏ (CP). Tạp chí CNSH, 2(4): 451-459.

- Đỗ Xuân Đồng, Nguyễn Thị Hồng Châu, Lê Trần Bình (2005) Đánh giá khả năng kháng sâu đục thân (Scirpophaga incertulas) của các dòng lúa chuyển gen cry1Ac. Những Vấn Đề Nghiên Cứu Cơ Bản Trong Khoa Học Sự Sống, Đại học Y Hà Nội, 03.10.2005. 1191-1193.

- Lê Quỳnh Liên, Lâm Đại Nhân, Đinh Thị Phòng, Lê Thị Muội, Lê Trần Bình (2003) Nghiên cứu khả năng tái sinh cụm chồi từ phôi hạt non cây đu đủ (Carica papaya L.) phục vụ chuyển gen. Tạp chí CNSH, 1(3): 355-362.

- Lê Trần Bình (2008) Phát triển công nghệ cây trồng chuyển gen ở Việt Nam. Nxb KH&CN Việt Nam. Sách chuyên khảo.

- Nguyên Minh Hùng, Chu Hoàng Hà, Lê Trần Bình (2006) Nghiên cứu hệ thống tái sinh cây đu đủ (Carica papaya L.) từ phôi soma phục vụ cho chuyển gen. Tạp chí CNSH 4(2): 233-239.

- Nguyễn Thị Hồng Châu, Nguyễn Phương Thảo, Lê Trần Bình, Lê Thị Muội (2003) Chuyển gen thông qua Agrobacterium tumefaciens vào giống lúa C71. Tạp chí CNSH, 1(2): 219-226.

- Trần Hồng Hà, Lê Trần Bình, Lê Thị Thu Hiền, Nông Văn Hải, Lê Thanh Bình và Hoàng Thanh Nhàn (2005) An toàn sinh học: đánh giá và quản lý rủi ro sinh vật biến đổi gen. Nxb Lao động và xã hội, Hà Nội. Sách chuyên khảo

- Tuyển tập báo cáo hội thảo “Những xu thế mới trong khoa học thực vật”. Đại Lải, Vĩnh Phúc, 14-15/4/2008.

 

2. Quy trình công nghệ thiết kế

- Dự án đã xây dựng 5 phương pháp cho phân tích (Sinh lý thử tính kháng kháng sinh, phân tích sinh hóa – miễn dịch, phân tích bằng sinh học phân tử, thử nghiệm cây chuyển gen trong nhà kính, lai tạo để kiểm tra cây chuyển gen) về nhận biết và đánh giá cây chuyển gen qui mô từ phòng thí nghiệm đến nhà lưới cho các đối tượng cây trồng như lúa, bông, đu đủ với các loại gen chuyển kháng sâu, chịu hạn, chịu mặn …

3. Sản phẩm mẫu

- Nhà kính, nhà lưới, vườn thí nghiệm trồng cây chuyển gen

- Sách chuyên khảo (xem mục 4.1.)

- Các dòng cây đu đủ chuyển gen