Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu qui trình trồng trọt, thu hái và sản xuất chế phẩm chứa saponin từ cây Bạch tật lê.
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Công nghệ Hoá học
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Đa dạng sinh học và các hợp chất có hoạt tính sinh học (VAST04)
Họ và tên PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hạnh
Thời gian thực hiện 01/01/2008 - 01/01/2009
Tổng kinh phí 300 triệu đồng
Mục tiêu đề tài

Xây dựng quy trình công nghệ qui mô pilot để sản xuất saponin steroid từ cây Bạch tật lê trồng tại Phú Yên.

Kết quả chính của đề tài

Về khoa học:

  •  Đã nghiên cứu thành công qui trình trồng trọt cây Bạch tật lê tại Phú Yên. Đã khảo sát thời vụ trồng và khoảng cách trồng ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây.
  •  Đã khảo sát đặc điểm hình thái, vi phẫu để định danh đúng loài thực vật Bạch tật lê Tribulus terrestris L.
  •  Đã khảo sát hàm lượng saponin theo thời gian sinh trưởng. Kết quả cho thấy hàm lượng saponin thay đổi theo tuổi cây. Thời gian thu hoạch tốt nhất khi cây được 3- 4 tháng tuổi và hàm lượng saponin dao động từ 3-5% tính theo nguyên liệu khô.
  •  Đã phân lập và xác định cấu trúc 11 chất. Cấu trúc các chất được nhận danh bằng phương pháp phổ hiện đại là: Tigogenin-3-O-β-D-xylopyranosyl-(1→2)[β-D-xylopyranosyl-(1→3)]-β-D-glucopyranosyl-(1→4)-[α-L-rhanopyranosyl-(1→2)]-β-D-galactopyranoside, Tribulosin, Neotigogenin, Neogitogenin, Quercetin, Neomanogenin, β-sitosterol-3-O-β-glucopyranoside,  N-[1-(β-D-glucopyranosyloxy) -2,3-dihydroxyoctadec-8-en-2-yl]-2-hydroxyoctacosamide, Terrestriamide, Allantoin, Kaemferol-3-O-β-glucopyranoside.
  •  Đã khảo sát hoạt tính kháng khuẩn của cao chiết và chất tinh khiết cô lập từ cây Bạch tật lê.
  •  Đã xây dựng qui trình công nghệ chiết xuất saponin qui mô pilot từ 100-200 kg nguyên liệu/mẻ.
  •  Đã khảo sát điều kiện sấy phun để điều chế chế phẩm saponin dưới dạng bột.
  •  Đã đề xuất tiêu chuẩn cơ sở cho bột sấy phun saponin từ Bạch tật lê với lượng saponin trên 10%.

Về ứng dụng: 

  • Đã trồng thử nghiệm 1ha cây Bạch tật lê tại Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất dược liệu Miền Trung, tỉnh Phú Yên.
  •  Đã sản xuất thử nghiệm 70 kg chế phẩm bột sấy phun saponin từ cây Bạch tật lê trồng tại Phú Yên và cung cấp cho Công ty Cổ phần dược phẩm SAVI  để sản xuất chế phẩm SAVIGOLD.

Kết quả đào tạo:

  •  Đề tài đã góp phần đào tạo 02 thạc sĩ hóa học.
Những đóng góp mới

Lần đầu tiên, cây Bạch tật lê được nghiên cứu một cách hệ thống như: 

  •  Nghiên cứu kỹ thuật trồng trọt, bảo vệ và tái sinh cây.
  •  Nghiên cứu thành phần hóa học và xác định cấu trúc các hoạt chất saponin, flavonoid và alkaloid.
  •  Tiến hành sản xuất thử nghiệm và chuyển giao công nghệ để sản xuất bột saponin.
Sản phẩm đề tài
  • 70 kg bột saponin sấy phun.
  •  Một bài báo đã đăng ở Tạp chí Hóa học, T.47 (4A), trang 338-342, 2009. “Khảo sát thành phần saponin steroit của cây Bạch tật lê Tribulus terrestris L. trồng tại Phú Yên”.
Địa chỉ ứng dụng

Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất dược liệu Miền Trung, xã Hòa Hiệp Nam, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên.
ĐT: 057.3536009.