Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu sự phân bố, nguồn phát thải của kim loại trong bụi PM2.5 ở khu đô thị trên địa bàn Hà Nội
Mã số đề tài GUST.STS.ĐT2019-MT01
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Học viện Khoa học và Công nghệ
Thuộc Danh mục đề tài Chương trình sau tiến sỹ tạo nguồn lực khoa học công nghệ cho Viện Hàn lâm KHCNVN
Họ và tên Nguyễn Thị Phương Mai
Thời gian thực hiện 01/06/2019 - 31/05/2022
Tổng kinh phí 300 triệu đồng, nhận học bổng 4,5 triệu đồng/tháng trong 36 tháng
Xếp loại Xuất sắc
Mục tiêu đề tài

- Nghiên cứu, xác định được hàm lượng bụi và hàm lượng kim loại trong bụi PM2.5 tại khu đô thị trên địa bàn Hà Nội .
- Nghiên cứu, xác định được sự phân bố, nguồn gốc của các kim loại trong bụi PM2.5.

Kết quả chính của đề tài

Về khoa học:
- Đã phân tích được gần 100 mẫu bụi PM2.5 ở Hà Nội trong khoảng thời gian từ 2019 - 2020, với nồng độ PM2.5 ở khu vực Hoàng Văn Thái, Cổ Nhuế, và Xuân La (76,8 ± 41,3 µg/m3) thấp hơn so với khu vực Đông Anh (98,9 ± 35,6 µg /m3) và cao hơn tiêu chuẩn cho phép của QCVN 05: 2013/BTNMT từ 1,5 đến 1,9. Nồng độ trung bình PM2.5 tăng theo thứ tự: mùa hè (42,8 ± 16,3 µg/m3) < mùa thu (58,5 ± 20,5 µg/m3) < mùa đông (69,8 ± 28,0 µg/m3) < mùa xuân (90,7 ± 33,2 µg/m3) ở khu vực Hoàng Văn Thái, Cổ Nhuế, và Xuân La; và mùa thu (60,4 ± 14,9µg/m3) < mùa xuân (76,8 ± 41,3 µg/m3) < mùa đông (159,5 ± 50,8 µg/m3) ở khu vực Đông Anh.
- Đã xác định được hàm lượng các kim loại trong bụi mịn với các nguyên tố Ca, Fe, Mg, Zn, K và Al là những nguyên tố chiếm tỷ lệ nhiều nhất trong bụi PM2.5. Nồng độ trung bình của Cd, V, Ni, Pb, Mn và Cr trong bụi PM2.5  ở Hà Nội đều thấp hơn giá trị cho phép theo tiêu chuẩn và tiêu chuẩn WHO. Nồng độ As ở khu vực ngoại thành cao so với giới hạn cho phép theo tiêu chuẩn EU khoảng 1,1 lần.
- Hầu hết các kim loại có nồng độ cao vào mùa đông hoặc xuân và thấp nhất vào mùa hè. Hàm lượng các kim loại trong bụi PM2.5 ở khu vực Đông Anh cao hơn so với khu vực (Hoàng Văn Thái, Cổ Nhuế, và Xuân La).
- Đã ước lượng được thành phần nguồn đóng góp PM2.5 ở khu vực nội và ngoại thành Hà Nội bằng phương pháp PCA/MLR. Bụi vỏ trái đất, hoạt động giao thông, hoạt động công nghiệp, sinh khối (rơm, rạ), đốt than là thành phần đóng góp chủ yếu của bụi PM2.5 ở khu vực nội thành. Trong khi đó, bụi vỏ trái đất, đốt nhiên liệu (fuel oil) /hóa chất trong nông nghiệp, hoạt động công nghiệp, đốt sinh khối, hoạt động giao thông, đốt than là thành phần đóng góp chủ yếu của bụi PM2.5 ở khu vực ngoại thành Hà Nội
Về ứng dụng:
- Đã đưa ra được bức tranh về mức độ nhiễm bụi và 19 nguyên tố trong bụi PM2.5 ở khu vực Đông Anh và Hoàng Văn Thái, Cổ Nhuế, và Xuân La.
- Đã ước lượng thành phần đóng góp của các dạng nguồn thải chính (hoạt động giao thông và hoạt động công nghiệp) tới bụi PM2.5 ở khu vực Hà Nội

Sản phẩm của đề tài:

- Các bài báo đã công bố (liệt kê)
02 bài báo trên tạp chí quốc tế:
1. Thi Phuong Mai Nguyen, Thi Hieu Bui, Manh Khai Nguyen,Thi Hue Nguyen,Van Tu Vu, Hai Long Pham (2021) Impact of Covid-19 partial lockdown on PM2.5, SO2, NO2, O3, and trace elements in PM2.5 in Hanoi, Vietnam. Environmental Science and Pollution Research. doi.org/10.1007/s11356-021-13792-y
2. Thi Phuong Mai Nguyen, Thi Hieu Bui, Manh Khai Nguyen, Thuy Nguyen Ta, Thi Minh Hang Tran, Y. Nhu Nguyen & Thi Hue Nguyen Assessing pollution characteristics and human health risk of exposure to PM2.5-bound trace metals in a suburban area in Hanoi, Vietnam (2022). Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal doi:10.1080/10807039.2022.2056872
01 bài báo trên tạp chí quốc gia:
Nguyễn Thị Phương Mai, Nguyễn Thị Huệ, Vũ Văn Tú, Phạm Hải Long, Bùi Thị Hiếu (2020). Đánh giá rủi ro sức khỏe do phơi nhiễm bụi PM2.5
trong khoảng thời gian ngắn ở Hà Nội, Việt Nam. Vietnam J. Chem.58(6E12), 1-5

Những đóng góp mới

- Việc nhận dạng và xác định được phần đóng góp của các dạng nguồn thải chính tới nồng độ bụi PM2.5  trong không khí tại Hà Nội sẽ cung cấp thêm cơ sở khoa học cho công tác quản lý chất lượng không khí về vấn đề bụi ở Hà Nội.
- Kết quả về nồng độ bụi PM2.5 và thành phần thành phần kim loại của bụi PM2.5 là cơ sở khoa học để tiếp tục triển khai các nghiên cứu sâu rộng hơn về ảnh hưởng của bụi mịn đối với môi trường và hệ sinh thái.
- Cung cấp bộ dữ liệu đồng bộ đủ dài cho nghiên cứu, đánh giá chất lượng không khí tại Hà Nội bao gồm: nồng độ bụi PM2.5, nồng độ 19 kim loại của bụi PM2.5.

 

Ảnh nổi bật đề tài
1670833107217-167.jpg