Thông tin Đề tài

Tên đề tài Nghiên cứu thành phần, hàm lượng lipid, axit béo và các dẫn xuất của chúng từ một số sinh vật biển vùng biển Bắc Trung Bộ đến Trung Trung Bộ Việt Nam Mã số đề tài:VAST.TĐ.DLB.05/16-18
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Hoá học các hợp chất thiên nhiên
Thuộc Danh mục đề tài Đề tài, dự án trọng điểm cấp Viện HLKHCNVN
Họ và tên GS. TS. Phạm Quốc Long
Thời gian thực hiện 01/01/2016 - 01/01/2018
Tổng kinh phí 7.500 triệu đồng
Xếp loại Xuất sắc
Mục tiêu đề tài

- Khảo sát toàn diện, có hệ thống về thành phần, hàm lượng hoạt chất lipid, axit béo và các dẫn xuất của chúng từ một số loài sinh vật biển (san hô, rong cỏ biển, da gai, thân mêm, hải miên) vùng Bắc Trung Bộ đến Trung Trung Bộ Việt Nam.
- Tạo được sản phẩm TPCN từ sinh vật biển ứng dụng thực tiễn.

Kết quả chính của đề tài

• Sản phẩm dạng II:
- Đã xây dựng bộ cơ sở dữ liệu cho 184 mẫu sinh vật biển (51 mẫu san hô, 25 mẫu Rong cỏ biển, 32 mẫu Hải miên, 36 mẫu Thân mềm; 40 mẫu Da gai) thu được trong vùng biển Bắc Trung bộ đến Trung trung bộ Việt Nam, bao gồm: tiêu bản (lưu trữ tiêu bản tại Viện Tài nguyên và Môi trường biển, Hải Phòng); hình ảnh; kết quả định tên phân loại; thông tin địa điểm thu mẫu kèm các thông số môi trường; các số liệu về lipid: hàm lượng lipid tổng, thành phần và hàm lượng các lớp chất lipid và các axit béo, thành phần và hàm lượng các axit béo trong các lớp chất lipid của một số mẫu sinh vật biển. Đánh giá đa dạng sinh học các loài san hô cứng, rong cỏ biển trong khu vực biển Trung bộ.
- Đã xây dựng 05 quy trình phân lập các lớp chất lipid từ 05 đối tượng sinh vật biển San hô, Da gai, Thân mềm, Rong cỏ biển, Hải miên thu thập tại vùng biển Trung bộ
- Đã xây dựng quy trình tổng hợp 17 hợp chất từ cholesterol, trong đó có 9 hợp chất mới; 2 hợp chất 6-hydroxy-4α,5α-epoxycholestane-3-one (C12) và 4α,5α-epoxycholestane-3,6-dione (C13) có hoạt tính sinh học cao nhất.
- Đã xây dựng quy trình tạo 01 sản phẩm thực phẩm chức năng từ Trứng cầu gai, xây dựng hồ sơ sản phẩm và được cục ATTP Bộ Y tế cấp giấy phép lưu hành số 4143/2018/ĐKSP ngày 09/07/2018
- Đã thực hiện đánh giá hoạt tính sinh học đối với dịch chiết của 184 dịch chiết lipid của các mẫu sinh vật biển thu được, 42 mẫu bao gồm các lớp chất phân lập được và các chất tổng hợp/bán tổng hợp.

• Sản phẩm dạng I:
- 30.000 viên thực phẩm chức năng “Trứng cầu gai” dạng viên nang, theo tiêu chuẩn ATTP của Bộ y tế
- 17 hợp chất tổng hợp, 2-3mg/ hợp chất (có bộ phổ chứng minh cấu trúc kèm theo)

• Sản phẩm dạng III:
- 04 bài báo khoa học Quốc tế (ISI)
- 07 bài báo khoa học trong nước
- 04 báo cáo khoa học Hội nghị quốc gia
- 01 patent, 01 GPHI

• Kết quả đào tạo:
- Tham gia đào tạo 01 NCS, 01 Thạc sỹ, 01 Cử nhân

Một số hình ảnh của đề tài:

pqlong1

pqlong2

Những đóng góp mới

- Đã xây dựng bộ cơ sở dữ liệu cho 184 mẫu sinh vật biển (51 mẫu san hô, 25 mẫu Rong cỏ biển, 32 mẫu Hải miên, 36 mẫu Thân mềm; 40 mẫu Da gai), bao gồm các thông tin về định tên phân loại mẫu và lipid các đối tượng sinh vật biển
- Đã xây dựng 05 quy trình phân lập các lớp chất lipid từ 05 đối tượng sinh vật biển San hô, Da gai, Thân mềm, Rong cỏ biển, Hải miên thu thập tại vùng biển Trung bộ
- Đã xây dựng quy trình tổng hợp 17 hợp chất từ cholesterol, trong đó có 9 hợp chất mới; 2 hợp chất 6-hydroxy-4α,5α-epoxycholestane-3-one (C12) và 4α,5α-epoxycholestane-3,6-dione (C13) có hoạt tính sinh học cao nhất.
- Đã xây dựng quy trình tạo 01 sản phẩm thực phẩm chức năng từ Trứng cầu gai.
- Đã thực hiện đánh giá hoạt tính sinh học đối với dịch chiết của 184 dịch chiết lipid của các mẫu sinh vật biển thu được, 42 mẫu bao gồm các lớp chất phân lập được và các chất tổng hợp/bán tổng hợp

Sản phẩm đề tài

• Các bài báo đã công bố (liệt kê):
- Danh sách bài báo khoa học quốc tế:
1. Alla A. Kicha, Dinh T. Ha, Natalia V. Ivanchina, Tymofey V. Malyarenko, Anatoly I. Kalinovsky, Pavel s. Dmitrenok , svetlana p. Ermakova, Olesya s. Malyarenko, Nguyen A. Hung, Tran T. T. Thuy and Pham Q. Long; Six new polyhydroxysteroidal glycosides, anthenosides s1-s6, from the starfish anthenea sibogae; 2018; Chem. Biodiversity; 15:1-12
2. A. B. Imbs and L. T. P. Dang; The molecular species of the phospholipid of the cold- water soft coral Gersemia rubiformis (Ehrenberg, 1834) (Alcyonacea, Nephtheidae); 2017; Russian Journal of Marine Biology; 43(3): 239-244
3. Hoa Dinh Thi Kim, Long Pham Quoc, Phi Hung Nguyen, Phuong Doan Lan, Thang Tran Dinh; Research on the component of lipid classes, factty acid from egg and body of sea urchin Diadema savignyi (Audouin, 1809); 2018; Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry; 7(1): 836-840
4. Elena A. Santalova, Vladimir A. Denisenko, Pavel S. Dmitrenok, Dinh T. Ha, Nguyen A. Hung, Anatoly L. Drozdov, Olesya S. Malyarenko, Tran T. T. Thuy, Pham M. Quan and Pham Quoc Long; Occurrence of Melibiose-containing Glycosphingolipids in a Sample of a Sponge-coral Association (Desmapsamma anchorate/Carijoa riisei); 2018; Chem. Biodiversity (được chấp nhận đăng)

Danh sách bài báo khoa học trong nước:
5. Đặng Thị Phương Ly, Trần Quang Đệ, Phạm Minh Quân, Đinh Thị Kim Hoa, Nguyễn Thị Thêu, Lưu Thị Hải Linh, Phạm Quốc Long, Andrey Imbs Borisovich; Nghiên cứu thành phần và hàm lượng các lớp chất lipid, phospholipid, axit béo, và phosphatidylcholine loài san hô mềm Capnella sp.; Tạp chí khoa học và công nghệ biển; 2016; 3(16):306-314
6. Dang Thi Phuong ly, Pham Minh Quan, Do Cong Thung, Nguyen Thi Nga, Imbs Andrey Borisovich, Pham Quoc Long Composition and content of facty acids of some coral species collected in Vietnam central sea; Vietnam Journal of Chemistry; 2017; 55(6e):23-28
7. Trinh Thi Thu Huong, Doan Lan Phuong, Tran Thi Thu Thuy, Dang Thi Minh Tuyet, Nguyen Van Tuyen Anh, Dang THị Phuong Ly, Pham Quoc Long; Lipid classes an fatty acid composition of some Vietnamese echinoderms; Vietnam Journal of Chemistry; 2017; 55(6e): 56-60
8. Trinh Thi Thu Huong, Pham Thi Hong Minh, Luu Thi Hai Linh, Nguyen Thi Nga, Pham Quoc Long; Total lipid, lipid class composition os some Vietnamese mollusks; Vietnam Journal of Chemistry; 2017; 55(6e):90-93
9. Do Huu Nghi, Tran Thi Nhu Hang, Vu Dinh Giap, Do Thi Nhuan, Tran Thi Hong Ha, Nguyen Dinh Luyen, Dang Thi Phuong Ly; Screening for antiproliferative and antimicrobial activity of total lipids of some marine invertebrates collected from Vietnam’s north central coast; Vietnam Journal of Chemistry; 2017; 55(6e):124-130
10. Dinh Thi Ha, Doan Lan Phuong, Pham Quoc Long, Ngo Dai Quang, Tran Thi Thu Thuy; Synthesis snd cytotoxicity of polyhydroxylated cholesterol, derivatives; Vietmam Journal of science and technology; 2018; 56(4): 467-473
11. Đinh Thi Kim Hoa, Phạm Quốc Long, Nguyen Phi Hùng, Đoàn Lan Phương Research on the composition of lipids, fatty acids and amino acids from egg and body of sea urchin Tripneustes gratilla; Vietmam Journal of science and technology; 2018; 56(4A): 30-38

- Danh sách báo cáo khoa học:
1. Do Tien Lam, Pham Thi Hong Minh, Dang Thi Phuong Ly, Tran Dang Thach, Pham Quoc Long; Composition and distribution of lipid and fatty acid of central Vietnam sponges; Hội thảo dự án trọng điểm “Nghiên cứu tiềm năng về dược liệu biển tại vùng biển trung bộ (vùng biển Bắc Trung Bộ đến vùng biển Trung Trung Bộ, Việt Nam)”; 2017; 194-198
2. Pham Thu Hue, Nguyen Van Tuyen Anh, Dam Duc Tien, Le Tat Thanh, Pham Quoc Long; Studying the content of lipid and factty acid from sargassum seaweed; Hội thảo dự án trọng điểm “Nghiên cứu tiềm năng về dược liệu biển tại vùng biển trung bộ (vùng biển Bắc Trung Bộ đến vùng biển Trung Trung Bộ, Việt Nam)”; 2017; 231-235
3. Vũ Đình Giáp, Trần Thị Như Hằng, Lê Mai Hương, Trần Thị Hồng Hà, Nguyễn Đình Luyện, Đỗ Công Thung, Đỗ Hữu Nghị, Đặng Thị Phương Ly, Phạm Quốc Long; Hoạt tính sinh học của một số dịch chiết lipid mẫu rong- cỏ biển thu thập ở vùng biển Bắc Trung Bộ; Hội thảo dự án trọng điểm “Nghiên cứu tiềm năng về dược liệu biển tại vùng biển trung bộ (vùng biển Bắc Trung Bộ đến vùng biển Trung Trung Bộ, Việt Nam)”; 2017; 241-246
4. Dinh Thi Kim Hoa, Hoang Thi Bich, Pham Quoc Long, Tran Quoc Toan; Doan Lan Phuong; Protein hydrolysis of eggs from the sea urchin Tripneustes gratilla by the industrial enzyme alcalase ; Hội nghị khoa học: Nghiên cứu và phát triển các sản phẩm tự nhiên – lần thứ VI; 2018; 79-84.

• Các bằng sáng chế, giải pháp hữu ích (liệt kê)
- Tên sáng chế: Hợp chất (24s)-28-o- [Beta-D-Galactofucopyranosyl-(1-5)-Alpha-Arabinofufanosyl]-24-Methyl-5Alpha-Cholestan-3 Beta, 6 Alpha, 4 Beta, 15Beta, 28 Hepton, và phương pháp phân lập hợp chất này từ loài sao biển Acanthaster planci;
Tác giả: Đoàn Lan Phương (VN), Trần Thị Thu Thủy (VN), Đinh Thị Hà (VN), Alla A. Kicha (RU), Natalia V. Ivanchina (RU), Timofey V. Malyarenko (RU), Anatoly I. Kalinovsky (RU), Timofey V. Malyarenko (RU), Roman S. Popov (RU), Svetlanta P. Ermakova (RU), Phạm Minh Quân.
Số đơn: 1-2014-02580
Đã được cấp theo Quyết định số: 6820/QĐ-SHTT, ngày 05/02/2018
- Tên sáng chế: Phương pháp phân lập cholesterol từ sao bển Athenea aspera và quy trình tổng hợp hợp chất chống ung thư cholestane-3beta, 5alpha, 6beta-trirol từ cholesterol này
Tác giả: Trần Thị Thu Thủy, Phạm Quốc Long, Đinh Thị Hà, Đoàn Lan Phương, Nguyễn Văn Tuyến Anh, Phạm Minh Quân
Số đơn: 1-2017-03100
Đã đươc chấp nhận đơn theo Quyết định số: 71713/QĐ-SHTT ngày 16/10/2017

• Các sản phẩm cụ thể (mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ)
- Tiêu bản mẫu Sinh vật biển: Lưu trữ tại Viện Tài nguyên và Môi trường biển – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
- Cơ sở dữ liệu lipid mẫu sinh vật biển vùng biển Bắc Trung bộ tới Trung Trung bộ: http://inpc.ac.vn/lipid_svb_vn
- Các quy trình Khoa học công nghệ: lưu trữ tại Viện hóa học các Hợp chất thiên nhiên, Viện Hàn lâm KHCNVN
- Thực phẩm chức năng: Trứng cầu gai; quy cách: lọ/60 viên; Số đăng ký: 4143/2018/ĐKSP; Nơi lưu trữ: Viện hóa học các Hợp chất thiên nhiên, Viện Hàn lâm KHCNVN
- Các hợp chất tổng hợp: lưu trữ tại Viện hóa học các Hợp chất thiên nhiên, Viện Hàn lâm KHCNVN

Kiến nghị

V?i các k?t qu? nghiên c?u ?ã ??t ???c, Ch? nhi?m ?? tài cam k?t ch?u tráchnhi?m v? s? chính xác c?a các thông tin nêu trên và ki?n ngh? ti?p t?c tri?n khai giai ?o?n ti?p theo t?i vùng bi?n Nam Trung b? (vùng bi?n Khánh Hòa – Bình Thu?n) ?? hoàn thi?n b? c? s? d? li?u v? lipid sinh v?t bi?n vùng bi?n Vi?t Nam.