Thông tin Đề tài

Tên đề tài Điều tra, nghiên cứu các đặc điểm sinh học, hóa học và hoạt tính học của một số hợp chất từ 3 loài Sưa (Dalbergia tonkinensis), Trắc (D. cochinchinensis) và Cẩm lai (D. oliveri) ở Việt Nam
Cơ quan chủ trì (Cơ quan thực hiện) Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật
Thuộc Danh mục đề tài Hướng Đa dạng sinh học và các hợp chất có hoạt tính sinh học (VAST04)
Họ và tên PGS.TS. Trần Huy Thái
Thời gian thực hiện 01/01/2012 - 01/01/2013
Tổng kinh phí 400.000.000 đồng
Xếp loại Khá
Mục tiêu đề tài

- Đánh giá tiềm năng và khả năng sử dụng các hoạt chất sinh học của một số loài Trắc, Cẩm lai, Sưa trong chi Trắc (Dalbergia L. f.) ở Việt Nam.
- Đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát triển và sử dụng bền vững đối với một số loài quí hiếm có giá trị kinh tế và ý nghĩa khoa học cao.

Kết quả chính của đề tài

- Về khoa học:
1. Đã điều tra và xác định được một số đặc điểm sinh học, sinh thái, phân bố của 3 loài Sưa, Trắc, Cẩm lai, cùng một số loài thuộc chi Trắc (Dalbergia L. f.), về dạng cây và hiện trạng phân bố của chúng.
2. Có thể nhân giống hữu tính (bằng hạt) của loài Sưa và Cẩm lai và sinh dưỡng (cành hom) của loài Sưa, Trắc.
3. Kết quả thử hoạt tính sinh học của các loài thuộc chi Dalbergia cho thấy, dịch chiết từ mẫu cao chiết bằng MeOH của quả Sưa (Dalbergia tonkinensis), thể hiện hoạt tính quét gốc tự do DPPH khá tốt với giá trị SC50 117,5 μg/ml; Các mẫu Dalbergia conchichinensis, Dalbergia aff. spinosa, Dalbergia pierriana biểu hiện hoạt tính kháng 2 VSVKĐ. Các dịch chiết từ loài Dalbergia oliveri và Dalbergia burmanica biểu hiện hoạt tính kháng 3 VSVKĐ; Loài Trắc (Dalbergia cochichinensis) có hoạt tính kháng 2 dòng tế bào ung thư là ung thư phổi (Lu) và ung thư màng tim (RD); Hoạt chất (6aR,11aR)-3,8-dihydroxy-9-methoxypterocarpan và hoạt chất 3-hydroxy-9 methoxyterocarpan từ loài Cẩm lai có hoạt tính gây độc tế bào rất tốt với giá trị IC50 nằm trong khoảng từ 3,76 – 7,09 g/ml. Bằng thử nghiệm kiểm tra khả năng chống oxy hóa in vitro trên tế bào gan phân lập trực tiếp dưới tác động của H2O2, hoạt chất (6aR,11aR)-3,8-dihydroxy-9-methoxypterocarpan, đã thể hiện hoạt tính mạnh nhất so với các chất nghiên cứu khác với giá trị ED50 là 31,46 g/ml.
4. Đã tiến hành phân lập và xác định cấu trúc hóa học của một số hợp chất từ cây Sưa, Trắc và Cẩm lai.
- Về ứng dụng:
Đã nghiên cứu khả năng nhân giống hữu tính (bằng hạt) của loài Sưa, Cẩm lai và sinh dưỡng (cành hom) của loài Sưa, Trắc.

Những đóng góp mới

- Đã điều tra và xác định được một số đặc điểm sinh học, sinh thái, phân bố của 3 loài Sưa, Trắc, Cẩm lai, cùng một số loài thuộc chi Trắc (Dalbergia L. f.). Đã nghiên cứu khả năng nhân giống hữu tính (bằng hạt) của loài Sưa và Cẩm lai và sinh dưỡng (cành hom) của loài Sưa, Trắc.
- Đã tiến hành phân lập và xác định cấu trúc hóa học của một số hợp chất từ cây Sưa, Trắc, Cẩm lai.
- Đã nghiên cứu hoạt tính sinh học của các loài thuộc chi Dalbergia như Sưa (Dalbergia tonkinensis), Trắc (Dalbergia conchichinensis, Cẩm lai (Dalbergia oliveri) và một số loài khác như Dalbergia aff. spinosa, Dalbergia pierriana, Dalbergia burmanica.
- Đã đề xuất một số giải pháp về bảo tồn, phát triển và sử dụng bền vững một số loài trong chi Trắc ở Việt Nam.

Sản phẩm đề tài

- Bài báo đã công bố: 04
- Các bằng sáng chế, giải pháp hữu ích (liệt kê): Không
- Các sản phẩm cụ thể (mô tả sản phẩm, nơi lưu giữ): Bộ tiêu bản của các loài Sưa, Trắc, Cẩm lai (lưu giữ để nghiên cứu lâu dài tại Phòng tiêu bản thực vật, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, HN).

Một số hình ảnh của đề tài

79tranhuythai

79tranhuythai1

79tranhuythai2

Địa chỉ ứng dụng

Các cơ quan nghiên cứu có liên quan là các viện chuyên ngành như: Viện Dược liệu, Viện Lâm nghiệp.